Burgemeester van Utrecht Jan van Zanen opent zondagmiddag in het Spoorwegmuseum in Utrecht de tentoonstelling Tienertoer, over het kaartje dat vijftig jaar geleden werd geïntroduceerd om jongeren goedkoop per trein te laten rondreizen. Vaak gingen ze voor het eerst zonder hun ouders op stap, wat zorgde voor extra plezier.

De NS had het in die tijd niet makkelijk, met name omdat mensen steeds vaker de auto pakten. Het leek het bedrijf een goed idee om jongeren kennis te laten maken met de trein. Aanvankelijk kon er met de Tienertoerkaart voor slechts twintig piek acht dagen lang onbeperkt door Nederland worden gereisd: ''Een aanbieding die je ook toen al eigenlijk niet kon laten liggen", aldus samenstelster Evelien Pieterse.

De belangstelling was meteen groot: in 1969 toerden er al 85.000 tieners mee rond. In 1991 werd het 3 miljoenste Tienertoerkaartje verkocht. Een paar jaar later werd de kaart afgeschaft wegens teruglopende belangstelling. Nederland was te klein, prijsverhogingen deden het product geen goed en er kwamen alternatieven.

Van Zanen ging in 1973 zelf op Tienertoer: ''Dagenlang met de trein van hot naar her. Geen ouders mee. Geen mobiele telefoon, geen Whatsapp. Spoorboekje in de hand, gesmeerde broodjes in de tas en dan weg, zo vér mogelijk. Tienertoer was voor mij weer een stap richting de wijde wereld. Richting zelfstandigheid. Een bijzondere ervaring", herinnert de nu 57-jarige burgemeester van de Domstad zich.

Een ander wilde alleen maar zoveel mogelijk kilometers maken en kocht daarom drie tienertoerkaarten per zomer, blijkt op de tentoonstelling. Het museum verzamelde tientallen van dergelijke herinneringen: dag- en plakboeken, foto’s, verhalen op tape en de treinkaartjes zelf. Eén Tienertoerder, die naar de Filmacademie wilde en van zijn ouders een camera had gekregen, maakte onderweg filmpjes, onder meer van de overnachtingen bij een boer.

Ook is er aandacht voor de marketing en de campagnes in die tijd. De expositie duurt tot en met 1 september. Wie nog een Tienertoerkaart kan laten zien, mag daar deze zondag gratis mee naar de expo.