Volkert van der G., de moordenaar van Pim Fortuyn, hoeft zich niet meer te melden bij de reclassering. Dat is de uitkomst van een door hem aangespannen kort geding. De meldplicht was een van de afspraken bij zijn voorwaardelijke invrijheidstelling.

Van der G. werd in 2003 veroordeeld tot achttien jaar celstraf voor de moord op politicus Fortuyn in mei 2002. Mei 2014 kwam hij op vrije voeten, maar hij moest zich wel aan verschillende voorwaarden houden, zoals de meldplicht bij de reclassering, een contactverbod met de nabestaanden en een verbod om met media te praten.

In Nederland is het zo geregeld dat een gedetineerde die veroordeeld is tot een lange gevangenisstraf - langer dan een jaar - na twee derde van het uitzitten van die straf voorwaardelijk vrij kan komen. Daarbij wordt bekeken of het nodig is om specifieke voorwaarden te verbinden aan de invrijheidstelling, en zo ja wat die voorwaarden moeten zijn. Een meldplicht bij de reclassering kan een van de voorwaarden zijn.

Bijzondere voorwaarden zijn volgens justitie niet bedoeld als straf, maar om de kans op herhaling te verminderen. Als het recidiverisico laag wordt ingeschat, kunnen ze achterwege blijven. Bijzondere voorwaarden kunnen ook tussentijds worden opgeheven als zij overbodig zijn geworden, zoals nu dus bij Van der G. is gebeurd.