Het is bijna aandoenlijk hoe het Rijk, de regio én het havenbedrijf zichzelf deze week op de borst klopten. Hoera! Eindelijk een akkoord over de duurzame ontwikkeling van de Rotterdamse haven, mét uitvoeringsagenda. Vol grote woorden als “strategische ruimtelijke keuzes”, “waterstoftoepassing” en – jawel – “de stikstofproblematiek aanpakken”. En dat alles onder de noemer van ‘Nationale Omgevingsvisie Executiekracht’ (NOVEX).

Maar zodra ik “in balans met regionale belangen” lees, weet ik dat het weer een papieren werkelijkheid is. Want wie gaat daarover? Wie bepaalt wat “balans” is? De bewoners van Rozenburg of de kantoortijgers in Den Haag? De raad van Rotterdam weet er in ieder geval niets van en lijkt buitenspel gezet.

Want laten we wel wezen: de Rotterdamse haven is niet zomaar een schattig stadsparkje dat je met wat groene praatjes toekomstbestendig maakt. De haven is ons levensbloed, onze banenmotor – en als we het slim aanpakken – onze route naar energie-onafhankelijkheid. Niet vanwege een of ander idealisme, maar uit pure noodzaak. Wij mogen niet aan de leiband blijven lopen van een Trump die elke dag een handelsoorlog dreigt te starten.

Ruimte en lef

Die onafhankelijkheid vereist keuzes. Grote keuzes. Niet eindeloos soebatten over ruimtegebruik, maar nu een harde “ja” tegen de derde Maasvlakte. Zonder uitbreiding géén toekomst. En zeker niet als we alle kaarten blijven zetten op blauwe en grijze waterstof, want daarmee hangen we aan de fossiele brandstofinfuus en blijven we afhankelijk van het buitenland. We moeten juist inzetten op nieuwe technieken: elektrolyse en groene waterstof, die we zelf kunnen maken. Maar dat kan alleen met voldoende ruimte en met samenwerking over de grens – zeker met Duitsland. Geen vergroening zonder lef.

Novex of pennenlikken?

Dan lees ik in de uitvoeringsagenda dat we “later dit jaar” heldere kaders gaan opstellen voor ammoniak als waterstofdrager. Serieus? Zijn we een voortvarende waternatie of een pennenlikkend NOVEX-bureau? Waarom ligt er niet nú al een concreet plan? We hebben in Rotterdam al genoeg longen opgeofferd aan getalm. Het is tijd voor actie. Gas erop!

Geen papieren tijger

Natuurlijk ben ik vóór verduurzaming. Maar dan wél met verstand en daadkracht. Geen bestuurlijk toneelstuk met zestien NOVEX-gebieden en evenzoveel bestuurslagen die elkaar voor de voeten lopen. Daarvoor is de Delta Rijncorridor onmisbaar: dat is onze verbinding met Duitsland, en dus met de rest van Europa. Samenwerking maakt ons sterker. Maar dan moeten we wel durven bouwen: een derde Maasvlakte, een groene haven die ook groots durft te zijn. Laat de Maasvlakte niet het slachtoffer worden van Haagse besluiteloosheid, maar het trots kloppend hart van een land dat zijn plek in de wereld kent en opeist.

Papieren werkelijkheid of échte slagkracht?
Of we eindigen straks met een rapport, een akkoord én een haven die piepend en krakend haar concurrentiepositie verliest.

En geloof me, dán hebben we pas écht een stikstofprobleem.