Steurtjes, dat is het woord voor de tehuiskinderen van Pa van der Steur. Hij vertrok eind negentiende eeuw uit Haarlem naar Indië om daar een christelijk tehuis voor militairen op te zetten.

In april 1893 komen er geleidelijk kinderen in het militaire tehuis wonen. Eerst vier kinderen van een zekere Italiaanse militair Papollo en een inheemse vrouw, die hij na een tip van een militair in de kampong vond.  De eerste fase van het tehuis was die van een gezin, waar de kinderen overal en nergens mochten komen. Daarna groeit het. Vooral in de jaren tussen de twee wereldoorlogen in krijgt het tehuis meer en meer de trekken van een goed gerund bedrijf, voor kinderen en militairen. De manschappen hadden plezier in de kinderen en dat is voorstelbaar.

Naar schatting bood Van der Steur in totaal een thuis aan zo'n zevenduizend kinderen:

Ze zijn jongen of meisje,  inheems, Chinees, Indisch, Hollands, wees of half-wees of (later) in bezit van beide ouders; inwonend of tegen betaling logerend en ze zijn in enkele gevallen lichte criminelen, die door Van der Steur op het rechte pad worden gebracht. Al die monden voeden kostte geld, dat kwam deels via  subsidies van de Indische overheid en grotendeels via  vaste en incidentele donaties.

Het tehuis groeide uit tot een enorm vastgoedcomplex met scholen, een kerk, een eigen begraafplaats, een muziekkapel en wat al niet. Oud-Steurtjes hielpen met geld, en nieuwe Steurtjes bleven instromen.

Vooral na de Eerste Wereldoorlog nam de roem van Van der Steur toe. Er kwamen meer inzamelingsacties, op zijn verjaardag publiceerden de kranten zijn nieuwe bedelactie en zijn naam leek garant te staan voor liefdevolle kinderzorg.

Vergeten waren de wanklanken uit 1902, toen Van der Steur grievende uitspraken had gedaan over  Indo-paupers. Niemand vroeg zich af, of de inheemse familie niet ook recht had op de kinderen. Nu denk ik: misschien ligt hier nog een taak voor een programma als Opsporing Verzocht. Er is inmiddels zoveel mogelijk met DNA-onderzoek.

Van der Steur stierf kort na de capitulatie in 1945. Oudere tehuisjongens hadden hem uit het kamp gehaald, zodat hij thuis kon sterven. Zijn zuster Marie sprak aan zijn graf.

Eenmaal in Nederland hielden de Steurtjes de naam van Pa in ere. Ze zochten elkaar op, vertelden de verhalen en waren nog steeds flinke aanpakkers, ook in de opvoeding van hun eigen kinderen. Eenmaal een Steurtje, altijd een Steurtje.