Zoals Margaret Thatcher - ook wel bekend als de Iron Lady al in de jaren tachtig zei - ik ben naast politica ook huisvrouw, die gewend is om een huishouden te bestieren, die een huishoudboekje bijhoudt, die gewend is de begroting op orde te brengen en geld opzij zet voor tegenvallers.
Hier het huishoudboekje van mijn moeder. In 1952 wist ook zij al hoe het werkte. Wat komt er aan salaris binnen? Wat geven we aan vaste lasten uit aan huur, kolen en eten? Wat betalen we aan kleren, de krant en ziektekosten? Gaan we op vakantie of kopen we een bankstel? Sparen we geld voor later of maken we nu alles op?
Hoe ingewikkeld kan het zijn?
Nou, ingewikkelder blijkbaar dan wij dachten, gezien de begroting van de gemeente Rotterdam. Vol met fouten, onvolkomenheden en onnauwkeurigheden. Neem de 65 miljoen euro te veel aan onttrekkingen van de reserves, die veel te hoog zijn ingeschat. Schuld van een ambtenaar die de verkeerde cijfers heeft ingeklopt. En wat is de reactie van de wethouder? Hij citeert Rijk de Gooijer: ‘Foutje bedankt’.
Schaamteloos
Als dit handmatige foutje al kan gebeuren, welke andere fouten zijn er dan nog niet opgemerkt in de begroting? Waar zijn de checks and balances? Dat hoort toch bij de rol van een wethouder financiën?
Overigens zo’n fout herstel je niet achteraf in de Eindejaarsbrief. Nee, zo’n fout los je op vóórdat de raad erover moet beslissen.
Het stadsbestuur van Rotterdam lijkt te denken dat we ook niet realistisch hoeven te begroten. Zo wordt er doodleuk 20 miljoen aan onzeker lobbygeld van het Rijk voor de zorg ingeboekt. Dat geld is niet zeker, maar wordt alvast uit de reserves voor de komende jaren gehaald.
Daarmee verzwakt het stadsbestuur de financiële positie van onze stad en schuift ze de zorgtekorten door naar de volgende beleidsperiode. Zelfs onze financieel toezichthouder van de provincie Zuid-Holland is zeer kritisch over het realisme van deze begroting. Dat zegt toch genoeg, zou je denken?
Nog een keer: schaamteloos
Alsof dit nog niet erg genoeg is worden verantwoordelijkheden binnen het stadsbestuur afgegoten alsof het hete aardappels zijn. Vier maanden geleden voerden we nog een afschuwelijk debat in de gemeenteraad over de dramatische miljoenen aan bezuinigingen op de zorg voor onze meest kwetsbare inwoners.
'Onvermijdelijk,' zei wethouder Achbar toen, vastberaden.
En nu?
Nu blijkt dat de wethouder verkeerde subsidielijst opgenomen heeft en dat twee instellingen op het verkeerde been zijn gezet. Een ‘ambtelijke misser’ noemt de wethouder het, maar vindt het verder de verantwoordelijkheid van de wethouder financiën.
En die wethouder financiën, die onttrekt zich aan zijn eindverantwoordelijkheid, met een volledig misplaatste uitspraak, ‘Don’t shoot the messenger’. Ik ben niet inhoudelijk verantwoordelijk voor het aangeleverde’.
Driemaal schaamteloos
Dit stadsbestuur heeft zichzelf een stevige bezuinigingsopgave in de organisatiekosten opgelegd. Van zo’n 20 miljoen in 2023 naar zo’n 26 miljoen in 2026.
En hoera, we hebben het gerealiseerd, zeggen ze dan. Maar als de gemeenteraad dan vraagt om daar dan ook verantwoording over af te leggen, worden we met een kluitje het riet ingestuurd.
Er is geen centraal inzicht. En het blijkt onmogelijk aan te geven of en waar de besparingen zijn geland. Dat moet iemand in de bijstand eens proberen. Die wordt met pek en veren het stadhuis uitgejaagd. Maar
Dit stadsbestuur gaat respectloos om met het belastinggeld van de Rotterdammer. Het huishoudboekje is totaal niet op orde. En het ergste is dat men ongevoelig is voor kritiek. Zowel vanuit de gemeenteraad, als van de toezichthouders en zelfs vanuit de samenleving.
Deze begroting rammelt aan alle kanten, zit vol met losse eindjes, en is ronduit broddelwerk. Er rest mij dus niets anders om in lijn met de motie van treurnis, afkeuring en wantrouwen, Een nieuwe motievariant in het leven te roepen: de motie van schaamte!
Ellen Verkoelen is fractievoorzitter van de Jongere Ouderen Unie in Rotterdam, voorheen 50Plus.