Nu de VVD met jeugdige en toekomstgerichte voortvarendheid in Rotterdam aan duurzaamheid voorrang heeft verleend om zelf te kunnen bouwen, staat Leefbaar Rotterdam de komende week voor de indringende interne vraag of het nog tegengas kan bieden of dat het er bij nader inzien verstandiger aan doet om genoegen te nemen met de ondergeschikte onderhandelingspositie die vanwege één laconiek verdedigingsfoutje nu pijnlijke realiteit is. Het advies aan Eerdmans is: speel ja en amen.

Het is niet eens een zware afweging, want niet meedoen betekent een progressieve coalitie met een vleug VVD. Als de liberalen zo makkelijk freestylen met de groene kant van links kunnen ze dat met de PvdA ook.

GroenLinks en de VVD zijn zó enthousiast over hun embryo, dat ik me niet kan voorstellen dat ze die door Leefbaar nog laten aborteren. Ook niet door de PvdA. Desnoods nemen ze DENK of Nida en 50+ erbij, zo van: dan maar een keizerssnede, maar dit kind komt er.

Veel noten op zijn zang kan Leefbaar zich daarom niet eens permitteren. Misschien dat de managers van het raamwerk op weg naar een coalitie bereid zijn om nog vijf miljoen extra in de veiligheid van de stad te stoppen en wellicht hebben ze dit als wisselgeld al slim gereserveerd, maar verder is het voor Leefbaar kiezen of delen. Die Rotterdamwet krijgen ze niet meer terug. Die had Judith Bochove waarschijnlijk al bij haar eerste kennismaking met haar idool Paul Rosenmöller mogen deleten.

De nooit eerder beantwoorde vraag was of GroenLinks in Rotterdam nu groener was dan links of linkser dan groen. Nu weet u het.

Het is best slikken voor Leeftijd als het met elf zetels lijdzaam moet toezien hoe twee partijen met beide vijf bij het formeren van een stadscoalitie de lakens uitdelen. Maar dat is meer gevoelsmatig dan programmatisch. Ook het conservatieve liberalisme zal en mag niet blind zijn voor de vergiftiging van het klimaat. En de claim op de bestrijding ervan hoort nu eenmaal bij GroenLinks. Elke keer als er weer een ijskapje naar beneden dondert staat de wereld stijf van schrik.

GroenLinks heeft in dat opzicht letterlijk en figuurlijk de wind mee. En dat gaat redelijk vanzelf met al die lelijke turbines, die de noodzaak van herbronning bevestigen. Het enige jammere aan dit succes is dat dit in Rotterdam straks ook afstraalt op Rosenmöller, die van zijn diepe haat tegen Pim Fortuyn in 2002 zo’n trending topic maakte dat zelfs de toen 16-jarige Jesse Klaver daar bruto nationaal geluk in zag. Laatst dook zijn staatsgevaarlijke citaat weer op in De Volkskrant.

Het is bij GroenLinks niet zozeer de ambitie en wijsheid als wel hun Hall of Fame in Den Haag die voor een partij als Leefbaar afstotend is. Maar waarschijnlijk is dat andersom net zo erg. In elk geval heeft de jeugd van de VVD aan die geschiedenis geen boodschap meer. Karremans en Versnel waren ongeveer zes jaar toen Fortuyn de kogel van links kreeg. De tijd vliegt. De historische vaderlandse bagage wordt op scholen ook steeds minder en met verbittering, rancune en jaloezie komt men in de wereld geen steek verder. Ook niet met landverovertje en extreme religies.

Bovendien heeft Leefbaar in aanloop naar de coalitievorming in Rotterdam zelf een slordige verdedigingsfout gemaakt door in de verkenningsronde de deelname van de natuurzuivere Derk Loorbach toe te staan. Dat was het herdersmatje en met elf zetels het einde van een tijdelijk goedhumeurimperium.

Loorbach denkt in transities en sociale innovaties en aan een duurzame en veerkrachtige wereld. Niet aan Erdogan. Niet aan geldstromen vanuit Saoedi Arabië om haat in de moskeeën te laten prediken. En zo gaf Leefbaar het initiatief geleidelijk uit handen en pronkt GroenLinks nu met raamthema’s als energietransitie, het wegwerken van taalachterstand en minder armoede, terwijl de progressieve liberalen afficheren met 4500 woningen voor de middeninkomens en starters, banen in de IT en nog ergens onder in de tas een vleugje veiligheid. Warm zal Leefbaar het er niet van hebben gekregen.

En toch is de grootste partij van Rotterdam het aan zijn stemmers verplicht om zich nu zonder al te veel voorwaarden en stennis bij dat harmonium aan te sluiten, want in de oppositie komt het zonder de VVD en misschien ook zonder het CDA in een kansloze en eenzame positie, waarin het zal verchagrijnen.