Een tijdje geleden werd ons op de burelen van de Partij voor de Dieren een interessant verhaal voorgelegd. Een Rotterdammer met post-traumatisch stressstoornis (PTSS) wil graag dat de gemeente Rotterdam de opleidingskosten voor een hulphond vergoedt, om zo weer mee te kunnen draaien in de samenleving. Die kosten kunnen flink in de papieren lopen. Onze inwoners hebben recht op zorg van de gemeente, dus het verzoek is allerminst vreemd. Maar op het stadhuis willen ze het niet; had je vast al geraden. Een twist, ook, die al jaren doorettert en nu niet meer in de stadswinkel wordt gevoerd, maar bij de rechtbank.

Eerst even de techniek. Er is een Zorgverzekeringswet die geneeskundige behandelingen vergoedt. Zoals bekend zijn zorgverzekeraars verplicht om de door het rijk goedgekeurde behandelingen te vergoeden. Minder bekend is dat sommige hulphonden daaronder vallen: de blindengeleidehond, signaalhond (voor mensen met een auditieve beperking; ‘doof’ in de volksmond) en de zogenoemde ADL-hond. ADL = Activiteiten in het Dagelijks Leven. Voor de Zorgverzekeringwet zijn dit hulpmiddelen in medische zorgverlening. Wat honden natuurlijk niet zijn, middelen, maar ook ik begrijp dat beleidstaal wettelijk moet kloppen.

Geneeskunde voor de zorgverzekeraars, participatie en zelfredzaamheid voor de overheid. Zo liggen de verhoudingen. Die laatste twee vallen onder de Wet maatschappelijke ondersteuning, waar gemeenten sinds 2015 hun eigen couleur locale aan mogen geven.

In Rotterdam dus niet

Best wat gemeenten staan open voor ondersteuning van inwoners met drie andere type hulphonden. Dat zijn de diabeteshond, seizurehond (voor mensen met epilepsie) en honden die patiënten met PTSS begeleiden. Zoals in buurgemeente Capelle aan den IJssel, die de hulphond erkent als mogelijk alternatief voor ‘menselijke’ begeleiding. Ook in Arnhem en Etten-Leur gebeurt dat. In Rotterdam dus niet. 

De gemeente vindt dat de hulphond het aflegt tegen andere manieren voor maatschappelijke ondersteuning. En onbekend maakt onbemind, blijkt. Want wanneer de gemeente de inwoner met hulphondverzoek een puppy aanraadt als goedkopere optie, voel ik nattigheid. Echt, waargebeurd.

’t Is maar net hoe je situatie beoordeeld wordt. Afhankelijk van de gemeente waarin je woont, het college van B&W waar je toevalligerwijs mee te maken krijgt en de, jawel, beleidsregels voor uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning.

Heus niet alleen de gemeente Rotterdam doet moeilijk over Wmo-aanvragen voor hulphonden, en daarvan kan je nog zeggen dat er een enigszins inhoudelijke discussie mee gevoerd kan worden. Het kan nog stukken slechter. In de gemeente Noordoostpolder, bijvoorbeeld, worden PTSS-honden gezien als therapeutische (dus geneeskundige) behandeling. En daar is gemeente niet van, zeggen ze daar. Daar sta je dan met je hulpvraag, in de Flevoklei.        

Dit soort dingen zijn ontzettend vervelend en ook onnodig. Als epilepsie- of PTSS-patiënt heb je wel wat beters te doen dan te moeten leuren met je verzoek om ondersteuning. Een overheid die zich niet verdiept in de noden van haar inwoners en openstaat voor hun wensen, doet haar werk niet goed.

Zorgvraag

Voor mij staat de zorgvraag van Rotterdammers centraal. En daarmee hoe de overheid zich zo verdienstelijk mogelijk kan maken. De inwoner met wie ik in contact sta en die graag een hulphond wil, geeft aan weer te kunnen leven met zo’n trouwe en kundige viervoeter. Met de hulphond kan deze persoon weer de straat op en alledaagse dingen doen, en werken aan een toekomst. Een opleiding tot docent ligt in het verschiet. Bij gevoelens van onveiligheid of als er herinneringen aan vroeger opkomen, is het viervoeterige maatje er altijd. Die ook mee mag in openbare ruimtes, met een hulphondcertificaat. Kortom, de wereld ligt plotsklaps weer aan de voeten van deze Rotterdammer. Hoeveel participatie en zelfredzaamheid wil je hebben?     

Dus kom op, gemeente Rotterdam. Niet zo star, niet zo rechtlijnig. Sta open voor de menselijke én dierlijke maat in zorgverlening.

Enne, had ik trouwens al gezegd wat voor ongelooflijk knappe dieren honden zijn?