Vis begint te stinken bij de kop

17 October 2020, 12:15 uur
Columns
mainImage

De afgelopen jaren heeft Leefbaar Rotterdam doorlopend aandacht gevraagd voor de corruptie binnen de gemeente Rotterdam en de angstcultuur waaronder talloze W&I-medewerkers met flexibele arbeidscontracten gebukt gaan. Het college is echter niet ontvankelijk voor de noodkreet vanaf de werkvloer, ziet niets in een serieus onafhankelijk onderzoek en straalt uit de boel het liefst onder het tapijt te willen moffelen. En als klap op de vuurpijl komt daar nog eens corruptieschandaal aan het licht waarbij Rotterdamse ambtenaren luxeleventje konden leiden dankzij smeergeld.

Max Weber zei ooit: “Het is de eer van de ambtenaar, een opdracht, ook wanneer deze hem verkeerd lijkt, onder verantwoordelijkheid van de meerdere gewetensvol en precies zo uit te voeren, alsof deze overeenkwam met zijn eigen overtuiging: zonder deze in de hoogste zin zedelijk discipline zou het hele apparaat in elkaar storten". 

Inmiddels opereren ambtenaren, zeker in de hogere echelons, in een omgeving die sterk verschilt van de Weberiaanse ethiek. Prof. dr. Korsten heeft onderzoek gedaan naar integriteit en handelswijze van de ambtenaren en zijn conclusie is dat ambtenaren opereren in een staatsrechtelijk en ethisch vacuüm. Zij hebben belangrijke beleidstaken, maar er bestaat weinig controle inzake nevenactiviteiten. Dat vacuüm wordt veelal opgevuld met het streven naar effectiviteit en met een vaak opmerkelijke loyaliteit aan de politieke top. Fout! Fout! Fout! Een ambtenaar is in de eerste plaats loyaal aan de bevolking, in de tweede plaats loyaal aan de bevolking en in de derde plaats loyaal aan de bevolking! 

Wie bekend is met “de ijzeren wet van de oligarchie” van de Duits-Italiaanse socioloog Robert Michels, weet dat integriteitsproblemen zich ten allen tijden zullen voordoen. De ijzeren wet van de oligarchie stelt dat alle organisatievormen, onafhankelijk van het democratische gehalte in het begin, onvermijdelijk oligarchisch worden.

Er is een Russische uitdrukking: vis begint te stinken bij de kop. Met andere woorden: het loopt het eerst mis bij de leiding. 

“The deep state” van kleine groep (top)ambtenaren die elkaar de hand boven het hoofd houdt. Het moet maar eens afgelopen zijn! Hier is politiek leiderschap voor nodig! Dit proces kunnen en moeten wij niet langer meer accepteren! "Drain the Swamp"!