Zonder privacy geen vrijheid

1 January 2020, 16:35 uur
Columns
mainImage

“Ik heb niks te verbergen”, stelt Ronald Sørensen in zijn column in Dagblad010 van 8 december 2019. In deze column pleit hij ervoor om privacywetten opzij te schuiven bij misdaadbestrijding. Zo ziet hij heil in uitgebreider cameratoezicht en een verplichte DNA-bank. Zodat iedereen altijd gevolgd en opgespoord kan worden. Iemand die niks te verbergen heeft, heeft maling aan privacybescherming, betoogt hij.

Ik ben het met de heer Sørensen eens dat misdadigers opgepakt moeten worden. Echter, het medicijn moet niet erger zijn dan de kwaal. Sørensen stelt namelijk voor dat de overheid alles van ons mag weten en moet kunnen gebruiken om misdadigers op te sporen. Dat moeten we niet willen toestaan. Privacy is een grondrecht en dient goede – wettelijke -bescherming. Privégegevens zijn primair van de privépersoon. Als liberaal sta ik voor een overheid die ten dienste staat van haar inwoners en niet andersom. De overheid heeft de autonomie van haar burgers te respecteren. Uit principe maar ook vanuit de wetenschap dat de overheid feilbaar is.

Dat laatste blijkt wel uit het onderstaande:

Discriminerende algoritmen. Om fraude op te sporen zoekt de overheid aan de hand van profielen in grote databestanden. Juist bij deze ‘profiling’ gaat veel mis. Denk bijvoorbeeld aan het onderzoeksprogramma SyRi dat op basis van discriminerende algoritmen blijkt te werken. Maar ook aan de kinderopvangtoeslagaffaire waarbij mensen onterecht verdacht werden met alle vreselijke gevolgen van dien. Onzorgvuldige omgang met persoonsgegevens leidt op die manier dus tot enorme rechtsongelijkheid.

Menselijke registratiefouten. Het vooronderstelt dat de opsporingsdiensten geen fouten maken. Dat er geen verkeerde conclusies getrokken kunnen worden, dat er geen foutieve registraties bestaan. We kennen allemaal de tragische zelfmoord van Alexander Dolmatov wiens verblijfstatus - tot diens wanhoop - verkeerd geregistreerd was in het registratiesysteem van de IND. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden.

Datalekken. Bij de gemeente Rotterdam alleen al waren er in 2019 minimaal 174 datalekken. Of denk aan openbare publicaties van vertrouwelijke medische keuringen op de website van het CBR. Allemaal zaken die privé zijn, die je voor je mag houden, gelukkig. En die dus ook beschermd moeten blijven in een veilig en vrij land als Nederland.

Veiligheid is belangrijk om in vrijheid te kunnen leven. Onvrijheid om in veiligheid te kunnen leven is het paard achter de wagen spannen.