Havenbedrijf Rotterdam, Gasunie en Energie Beheer Nederland hebben hun project onder de naam Porthos afgerond en vastgesteld dat het afvangen en transporteren van CO2, en het opslaan ervan diep onder de Noordzee, technisch haalbaar is. Het is ook kosteneffectief in vergelijking met andere maatregelen die bijdragen aan het realiseren van de klimaatdoelen van het kabinet.

"Als je niet nu al begint met het afvangen van de CO2, dan halen we de klimaatdoelstellingen niet. Het is niet zo dat we kiezen voor alleen CO2 afvangen en opslaan, want we kiezen ook voor het vernieuwen van productieprocessen. Maar het is èn èn, je moet het beide doen op dit moment, wil je op tijd zijn", aldus topman Allard Castelein van het Havenbedrijf Rotterdam.

De andere maatregelen die gericht zijn op groei van duurzame bronnen: het sluiten van kolencentrales, de inzet van restwarmte en geothermie, isolatie en efficiency in de procesindustrie. Maar bij het even omvattende als indrukwekkende Porthos gaat het om de opslag van CO2 in lege gasvelden op de Noordzee. Het merendeel. Het kleinere deel wordt gebruikt door de glastuinbouw in Zuid-Holland om planten in kassen sneller te laten groeien.

De weg naar de lege gasvelden op zee – 25 kilometer uit de kust - gaat per pijpleiding naar een leeg gasveld. Daar wordt de CO2 dan in de diepe ondergrond onder de zeebodem gepompt, in het afgesloten reservoir van zandgesteente waar zich voorheen aardgas bevond. De verwachting is dat voor dit project in Rotterdam jaarlijks 2 tot 5 miljoen ton CO2 kan worden opgeslagen. Allard Castelein hoopt zelfs dat 10 miljoen ton per jaar haalbaar wordt.

De komende maanden richten de initiatiefnemers zich op de verdere financiële en technische onderbouwing van het project. De partners doen dat elk vanuit de eigen expertise: Havenbedrijf Rotterdam vanuit de lokale situatie en markt, EBN met haar deskundigheid op het gebied van de diepe ondergrond en offshore infrastructuur en Gasunie met de ervaring van gasinfrastructuurontwikkeling en gastransport.

Niet iedereen is enthousiast. Transitie- en duurzaamheidwetenschapper Jan Rotmans geeft toe dat CO2-opslag onder de Noordzee mogelijk is en ook kosteneffectief, ‘’maar volgens de regels van de oude economie. Volgens de nieuwe economie is het verspillend en duur, je stopt een basisbouwsteen (CO2) diep weg als ware het afval. De overheid moet dit deels gaan financieren. Dat geld kunnen we beter gebruiken om de productieprocessen in de industrie te verduurzamen.’’ Rotmans wilde dus niks opbergen. Hij wil dat er niks op te bergen is.


NB - Het Porthos-project staat voor Port of Rotterdam CO2 Transport Hub & Offshore Storage. Het concept voor dit CCUS-project (Carbon Capture Utilisation and Storage) bestaat uit een verzamelleiding door het havengebied in Rotterdam die fungeert als een basisinfrastructuur waar verschillende bedrijven op kunnen aansluiten voor de levering van door hen afgevangen CO2.