Mensen met problematische schulden moeten makkelijker toegang krijgen tot een schuldhulpverleningstraject en ze moeten altijd zicht hebben op een ook financieel gezonde toekomst. Daarvoor pleit Jet Bussemaker, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS). Volgens Bussemaker is om risicovolle en problematische schulden te voorkomen nieuw beleid nodig waarin de bestaanszekerheid van mensen centraal staat. Daarbij moet volgens de RVS "de zorg voor inwoners in kwetsbare omstandigheden voorrang krijgen boven de angst voor individuele fraude".

Die omslag is hard nodig, aldus de raad in het advies 'Van schuld naar schone lei' dat woensdag uitkomt. In 2018 was er naar schatting 3 tot 3,5 miljard euro aan problematische schulden bij ongeveer 615.000 huishoudens. In 2019 had ongeveer een derde van de huishoudens moeite om rekeningen te betalen. Nu de prijzen voor onder meer energie en levensmiddelen snel stijgen, zal de groep mensen die niet meer op eigen kracht uit de financiële problemen komt groter worden. Bussemaker: "Als bijna een derde van je bevolking structureel te weinig geld heeft om normale vaste lasten, zoals huur, energie, levensonderhoud en zorg te betalen, dan is er snel nieuw beleid nodig dat de bestaanszekerheid van mensen echt centraal stelt".

Bussemaker wil snel een wat zij noemt "nationale saneringsopgave" om problematische schulden te voorkomen. Onderdeel daarvan is het opzetten van een centraal schuldenregister waar iemand kan zien welke schulden er openstaan bij de overheid. Als betrokkenen dat goed vinden, zouden ook hulpverleners toegang tot die informatie kunnen krijgen om te helpen bij het aanpakken van de schulden. Bussemaker vraagt ook om betere nazorg om te voorkomen dat iemand die uit de schulden is, terugvalt. En ze vindt dat mensen met problematische schulden altijd snel moeten worden geholpen en er zeker van moeten zijn dat ze aan het einde van het hulptraject ook echt schuldenvrij zijn en met een schone lei verder kunnen.

De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving buigt zich over de schuldenproblematiek omdat het veel voor veel maatschappelijke kosten zorgt. "Gezondheid en problematische schulden hangen zo nauw met elkaar samen dat investeren in een betere en snellere schuldhulpverlening óók een investering in onze volksgezondheid is".