Mensen die langere tijd verblijven in een asielzoekerscentrum willen hun opvang tot een thuis kunnen maken, stelt VluchtelingenWerk Nederland op basis van onderzoek onder vluchtelingen. Een aantal zaken is daarvoor essentieel, zeggen asielzoekers. Deze week kunnen Nederlanders een nagebouwde noodopvang in Amsterdam bezoeken.

In totaal verblijven volgens VluchtelingenWerk momenteel ongeveer 70.000 mensen in opvanglocaties, waaronder noodopvanglocaties en crisisnoodopvangplekken. De organisatie interviewde mensen over hun verblijf en ook vulden bijna zevenhonderd asielzoekers een online-enquête in, die beschikbaar was in verschillende talen.

Vluchtelingen moeten vaak lang wachten op hun asielprocedure. Volgens de IND is de gemiddelde wachttijd ruim een jaar. Dit is van invloed op de gemoedstoestand van mensen, aldus VluchtelingenWerk. Naast duidelijkheid over wachttijden en procedures, is het belangrijk dat een opvanglocatie aanvoelt als thuis, zeggen de vluchtelingen in het onderzoek. Zo is er behoefte aan voldoende eigen ruimte voor bijvoorbeeld kinderen en ook is de mogelijkheid om zelf te koken essentieel. Dit kan niet op alle locaties. Zelf koken geeft vluchtelingen controle over hun leven "en de vrijheid om zelf te bepalen wanneer en wat ze eten".

Verder is een vaste verblijfslocatie nabij voorzieningen en ook familie belangrijk, zodat mensen contacten kunnen leggen in de omgeving. Op dit moment worden vluchtelingen geregeld verplaatst tussen locaties. Mensen willen graag snel deelnemen aan de samenleving, bijvoorbeeld door de taal te leren en aan het werk te gaan. Dit kan niet altijd door wachtlijsten en belemmeringen bij het vinden van werk.

"Op sommige locaties verloopt het contact met medewerkers moeizaam en ervaren vluchtelingen dat huisregels strikt worden gehandhaafd, zonder oog voor individuele omstandigheden", ziet VluchtelingenWerk verder. "Kleine aanpassingen kunnen de opvang van vluchtelingen aanzienlijk verbeteren", stelt de organisatie op basis van het onderzoek. VluchtelingenWerk doet meerdere aanbevelingen aan het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en het kabinet. "Een opvang moet veiligheid en rust bieden, maar ook kansen voor vluchtelingen: om zich te ontwikkelen en om deel te nemen en bij te dragen aan de samenleving", is de belangrijkste conclusie.

Donderdag en vrijdag kunnen Nederlanders in 'Hotel AZC' aan de Stadhouderskade in Amsterdam zelf de leefomstandigheden in een noodopvang ervaren.