Ruim 4000 veroordeelden ontlopen hun straf door een tekort aan gevangeniscellen. Dat is vier keer zoveel als een jaar geleden, blijkt uit onderzoek van EenVandaag. In 1158 strafzaken is er sprake van delicten met slachtoffers en nabestaanden.

"Het is code zwart", zei staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ingrid Coenradie afgelopen december. Daarmee bedoelde ze dat in geen enkele cel - in de gevangenis of op een politiebureau - nog plek was voor nieuwe arrestanten en veroordeelden. Dat heeft ook gevolgen voor het aantal zogenoemde 'zelfmelders': daders die door een rechter zijn veroordeeld, maar niet direct de gevangenis ingaan.

In december 2023 liet het ministerie van Justitie en Veiligheid voor het eerst weten dat er geen veroordeelden meer opgeroepen zouden worden voor hun gevangenisstraf, omdat er geen plek voor hen was. Er waren op dat moment 1100 zelfmelders onherroepelijk veroordeeld, meestal tot 1 jaar gevangenisstraf. Het aantal zelfmelders steeg het afgelopen jaar explosief naar 4109. Dat blijkt uit gegevens in handen van EenVandaag.