Gehackte websites waar illegale coronamedicijnen te koop werden aangeboden, handel in vervalste gezondheidsverklaringen en oplichting bij de verkoop van mondkapjes. De Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst (FIOD) beoordeelde afgelopen jaar ruim vierhonderd meldingen die te maken hadden met corona. 75 procent daarvan had betrekking op beschermingsmiddelen als mondmaskers.

Zeker tien zaken zijn verwezen naar het strafrecht, meldt een woordvoerder verwijzend naar het maandag verschenen jaarbericht van de FIOD. Zo zijn twee mannen die in april werden aangehouden veroordeeld voor fraude en witwassen. Ze waren betrokken bij het witwassen van geld dat anderen verdienden door oplichting met de verkoop van mondkapjes en vervalsten documenten. In maart bestelde de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen via een Nederlandse website 11 miljoen mondkapjes voor zorgpersoneel. Na een aanbetaling van 880.000 euro bleek de deelstaat te zijn opgelicht.

Corona zal in 2021 niet direct weg zijn en dus blijft de aandacht gericht op mogelijk misbruik van steunmaatregelen en andere fraude die te maken hebben met het virus, kondigt de FIOD aan in het jaarbericht. Het virus vertraagde afgelopen jaar strafrechtelijke onderzoeken: observaties van verdachten en doorzoekingen van panden moesten aangepast gebeuren, net als het horen van verdachten of getuigen. "Hoe triest ook, juist in deze periode maken criminelen misbruik van de situatie, onrust en het gebrek aan middelen."

Ook witwassen blijft de aandacht van de FIOD houden. Onderzoekers schatten de omvang ervan in Nederland jaarlijks op 13 miljard euro. "We zien dat crimineel geld wordt gebruikt om het criminele systeem sterker te maken. Geld wordt ingezet als wapen: criminele netwerken worden kleine multinationals, investeren in voor hen belangrijke logistieke netwerken, kopen mensen om en laten zich bijstaan door knappe koppen die complexe fiscale- en bedrijfsstructuren opzetten."

Nederlandse criminele wassen misdaadgeld steeds vaker wit in Afrikaanse landen als Oeganda en Kenia, vertelde scheidend FIOD-directeur Bert Langerak in een interview met het AD. "Afrika is rijk aan dure grondstoffen. Dat zorgt ervoor dat het een opkomend continent is om misdaadgeld wit te wassen. Het goud en de diamanten worden overal ter wereld verkocht en van de opbrengst wordt bijvoorbeeld weer een hotel in Amsterdam gekocht. We zien steeds vaker dat misdaadgeld wordt witgewassen via goederen."

Afgelopen jaar rondde de FIOD ruim negenhonderd onderzoeken naar fiscale of financieel-economische fraude, witwassen en corruptie af, waarvan 319 op verzoek van het buitenland.