Meer dan 4,5 miljoen mensen in Nederland hebben vorig jaar last gehad van de tekorten aan medicijnen. En de problemen worden voorlopig niet minder, waarschuwt de brancheorganisatie van apotheken, de KNMP. "We merken aan niets dat het minder erg wordt. Voor ons niet. Voor de patiënt niet. Voor de maatschappij niet", zegt voorzitter Aris Prins.

Een van de problemen waar mensen mee te maken krijgen, is dat hun voorgeschreven middel niet meer beschikbaar is. Dat middel wordt vergoed door de zorgverzekering. Het alternatief dat ze krijgen, valt onder het eigen risico en moet dus door de patiënt zelf worden betaald. De KNMP wil dat de alternatieven ook worden vergoed wanneer er een tekort is. "Niemand heeft om de tekorten gevraagd, ook verzekeraars en de overheid zitten ermee in de maag. Maar mensen raken in de war en bellen de apotheek dat ze meer dan 150 euro per maand premie betalen en dat Nederland een welgesteld land is. Apotheekmedewerkers vangen de klappen op", aldus Prins.

Een ander risico is dat mensen de alternatieve medicijnen verkeerd gebruiken. Prins: "Stel dat iemand een middel van 50 milligram gebruikt, dat bij geen enkele fabrikant nog beschikbaar is. Dan kun je iemand 100 milligram van hetzelfde middel geven en zeggen dat die een halve tablet per dag moet gebruiken. Of twee tabletten van 25 milligram. Dat gaat een paar dagen goed, maar na een tijdje gaan ze terug naar hun oude gewoonte en krijgen ze te veel of te weinig binnen. Dat kan leiden tot gezondheidsschade."

Rode lijst

In totaal was er volgens de koepel vorig jaar 1563 keer sprake van een tekort van een medicijn. Daaronder zijn middelen op de 'rode lijst'. Als een medicijn daarop staat, zouden mensen eigenlijk niet moeten wisselen naar een ander middel omdat de behandeling dan misschien niet meer werkt.

Het aantal tekorten is lager dan in 2023, toen er 2292 keer een gebrek aan een medicijn was. Maar het kost de samenleving nog altijd honderden miljoenen euro's per jaar, aldus de KNMP. Zo moeten ongeveer 2000 apotheekmedewerkers worden ingezet om vervangende medicijnen te vinden.

De overheid, zorgverzekeraars en anderen hebben maatregelen genomen om de medicijntekorten aan te pakken, maar de KNMP ziet "geen enkele reden optimistisch te zijn". De maatregelen hebben volgens Prins "zichtbaar nog niet heel erg geholpen". En dat het aantal tekorten lager lag dan in 2023 hoeft volgens hem ook nog niets te betekenen, "we hebben eerder in 2021 ook een afname gezien die werd gevolgd door een volgende stijging".