De Amerikaanse farmaceut Pfizer en het Duitse instituut BioNTech hebben al een coronavaccin op de markt gebracht. Dat is woensdag voor het eerst in Nederland toegediend. Het bedrijf Moderna staat op het punt om groen licht te krijgen, na een positief oordeel van de Europese toezichthouder EMA. Er zijn nog meer middelen in de maak, die over een tijdje ook gebruikt kunnen worden om het aantal coronagevallen terug te dringen.

Nederland heeft 8,4 miljoen doses besteld bij Pfizer en BioNTech, met de mogelijkheid om 3,8 miljoen doses bij te bestellen. Daarnaast zijn 6,2 miljoen doses besteld bij Moderna. Met deze twee vaccins kunnen in totaal ongeveer negen miljoen mensen worden gevaccineerd.

Het middel van Pfizer en BioNTech wordt geleverd in pakken van 975 doses en moet worden bewaard bij ongeveer 70 graden onder nul. Daarom wordt het alleen gebruikt op plekken waar veel mensen snel na elkaar worden ingeënt. Ziekenhuizen vaccineren hun medewerkers op het werk. GGD'en hebben 25 locaties in het land gehuurd voor het inenten van mensen die in verpleeghuizen werken. Het middel van Moderna is bestemd voor de bewoners van verpleeghuizen en voor mensen met een verstandelijke beperking.

Het EMA kijkt ook al mee met twee andere vaccins. Dat wordt een rolling review genoemd. Het is de laatste fase voordat de makers een handelsvergunning aanvragen. Bij een 'rolling review' kijken toezichthouders rechtstreeks mee met de proeven van het vaccin. Zo krijgen ze sneller alle gegevens en kunnen ze sneller hun oordeel klaar hebben.

Een daarvan is het middel ChAdOx1 van AstraZeneca en de Universiteit van Oxford. Dat middel lag lange tijd op kop in de race om als eerste op de markt te komen. Daarvan heeft Nederland alvast 11,7 miljoen doses besteld, de grootste reservering van het kabinet. In Groot-Brittannië is dat middel al toegelaten, in de Europese Unie nog niet.

Het andere vaccin waarbij het EMA alvast meekijkt, is Ad26.Cov2.S van het Leidse bedrijf Janssen, een dochter van het internationale Johnson & Johnson. Dat levert minimaal 11,3 miljoen doses aan Nederland.

Ook bij Sanofi heeft Nederland 11,7 miljoen vaccindoses besteld. Verder heeft Nederland een deal met het Duitse Curevac voor 8,6 miljoen doses. Die hebben nog geen gegevens aan het EMA geleverd en hebben nog geen vergunning aangevraagd.

De vaccins van AstraZeneca, Janssen en Curevac zijn bedoeld voor 18- tot 60-jarigen, voor "overige zorgmedewerkers" en voor mensen van onder de 60 met een medische indicatie.