Jaarlijks krijgen duizenden Nederlanders kanker doordat ze op hun werk in aanraking komen met schadelijke stoffen of in de buitenlucht onvoldoende zijn beschermd tegen uv-straling van de zon. TNO heeft in opdracht van KWF Kankerbestrijding onderzocht hoe vaak dit voorkomt.

De TNO-onderzoekers beschouwen ruim 3900 gevallen van kanker als werkgerelateerd. Daar komen nog minstens 3100 diagnoses van basaalcelcarcinoom bovenop. Dat is een minder ernstige vorm van huidkanker. In het onderzoek worden deze ziektegevallen afzonderlijk genoemd, omdat ze "vaak in de eerstelijnszorg worden behandeld, zelden levensbedreigend zijn en daardoor niet volledig worden geregistreerd".

KWF telt basaalcelcarcinomen mee, omdat de oorzaak hetzelfde is als bij ernstigere vormen van huidkanker. "Ook zorgt het voor extra druk op de zorg", zegt een woordvoerster.

Longkanker blijft een veelvoorkomende beroepsziekte, vaak veroorzaakt door asbest. Het gebruik van dit ziekmakende materiaal is sinds 1993 verboden, maar zit nog in veel oudere gebouwen en installaties. Volgens het onderzoek kregen in peiljaar 2021 ruim 1400 mensen kanker door blootstelling aan asbest tijdens hun werk. In de meeste gevallen ging het om longkanker.

Volgens KWF is deze schatting van het aantal mensen dat kanker krijgt door blootstelling op het werk de "meest nauwkeurige tot nu toe". Waarschijnlijk is de schatting aan de lage kant, omdat alleen de meest voorkomende risicofactoren zijn bekeken. "Niemand zou kanker moeten krijgen door het werk. Deze cijfers laten zien dat we daar nog ver van verwijderd zijn", concludeert KWF-directeur Dorine Manson.

Specifiek keken de onderzoekers naar blootstelling aan asbest, kwartsstof, uitstoot van dieselmotoren en uv-straling van zonlicht. Ook keken ze naar kanker onder schilders en lassers.

Dat huidkanker er zo uitspringt, benadrukt volgens Manson het belang van goede bescherming tegen uv-straling. Om asbestgerelateerde kanker te voorkomen, is het volgens haar van belang om de strikte regels voor sloop- en renovatiewerkzaamheden goed na te leven. KWF concludeert ook dat het belangrijk is om "niet te lang te wachten met maatregelen als je weet dat een stof kankerverwekkend is".

Bij mannen houdt volgens TNO 5,4 procent van alle nieuwe kankerdiagnoses verband met hun werk. Bij vrouwen is dat een kleiner deel: 0,5 procent.