Een groeiende hoeveelheid bewijs schetst een somber beeld van de ooggezondheid van kinderen in Nederland. Terwijl een veel geciteerde internationale studie gepubliceerd door een Brits wetenschappelijk tijdschrift ooit schatte dat de prevalentie van myopie (bijziendheid) bij kinderen in Nederland op 23% lag—al vier keer hoger dan de cijfers die in 1990 werden geregistreerd—suggereren nieuwe bevindingen dat het probleem veel ernstiger is dan eerder werd gedacht. Volgens kinderoogarts Caroline Klaver van het Erasmus MC was dat cijfer “een enorme onderschatting van het probleem.” In een interview met RTL Nieuws deelde professor Klaver dat niet-gepubliceerde nationale gegevens nu aantonen dat maar liefst 56% van de jongeren in Nederland getroffen is door myopie.
De gevolgen zijn ernstig: meer dan de helft van de Nederlandse kinderen kan nu een pad volgen dat hun risico op ernstige zichtproblemen later in het leven verhoogt. In dit artikel onderzoeken we de belangrijkste oorzaken van deze sterke stijging van myopie bij kinderen, hoe de aandoening kinderen beïnvloedt en wat ouders kunnen doen om het te beheersen of zelfs te voorkomen.
De oorzaken en impact van myopie begrijpen
Nederlandse kinderen worden vandaag de dag al op jonge leeftijd blootgesteld aan schermgebaseerde media, ver boven wat gezondheidsautoriteiten aanbevelen. De Miene Media-studie van 2022 ontdekte dat kinderen van 0 tot 6 jaar gemiddeld anderhalf uur per dag op schermen doorbrengen, of het nu gaat om tv-kijken, tablets gebruiken of spelen op smartphones. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt dit af: kinderen onder de 2 jaar zouden vrijwel geen schermtijd moeten hebben, terwijl kinderen onder de 5 jaar beperkt zouden moeten worden tot één uur per dag.
Experts zoals professor Klaver wijzen op deze overmatige blootstelling als een drijvende factor in de myopie-epidemie. “Het is erg zorgwekkend,” vertelde Klaver aan RTL Nieuws. “Het is een aandoening die later in het leven kan leiden tot slecht zicht of blindheid. De hele samenleving lijdt eronder.”
De langetermijnrisico's die met myopie gepaard gaan, zijn aanzienlijk. Volgens het Oogfonds hebben individuen met hoge myopie (gedefinieerd als -6 dioptrieën of erger) 30% kans om later in het leven slechtziend of blind te worden. Hoewel er geen genezing is voor myopie, is het goede nieuws dat vroege detectie en interventie de progressie ervan kunnen vertragen.
Wat ouders kunnen doen
Een van de belangrijkste stappen die ouders kunnen nemen, is letten op veelvoorkomende symptomen van myopie. Volgens Johns Hopkins Medicine kan een kind dat vaak met zijn ogen knijpt, in de ogen wrijft of moeite heeft met focussen, te maken hebben met niet-gediagnosticeerde zichtproblemen. Hoofdpijn en vermoeidheid zijn ook veelvoorkomende tekenen. Als dergelijke symptomen optreden, moet er zonder vertraging een oogtest worden gepland.
Een grondige oogmeting omvat het analyseren van visuele behoeften, een externe oogcontrole en gedetailleerde metingen. Gelukkig biedt de vertrouwde retailer Pearle gratis oogtests aan klanten die optische lenzen aanschaffen, waardoor toegang tot zorg beter haalbaar wordt. Na de test zal een gecertificeerde opticien op maat gemaakte aanbevelingen doen voor brillen of andere oplossingen.
Wat oplossingen betreft, blijven voorgeschreven brillen de meest gebruikte methode om myopie te corrigeren. Omdat myopie het vermogen van het oog aantast om licht direct op het netvlies te focussen, helpen corrigerende lenzen om helder zicht op afstand te herstellen. Het is echter van cruciaal belang dat brillen goed worden aangepast en regelmatig worden bijgewerkt om te voorkomen dat de aandoening verergert.
Voor sommige kinderen kunnen meer geavanceerde behandelingen geschikt zijn. Orthokeratologie (Ortho-K) lenzen van merken zoals CooperVision en Proclear zijn bijvoorbeeld speciaal ontworpen om 's nachts te worden gedragen om tijdelijk het hoornvlies te hervormen. Deze methode heeft aangetoond de progressie van myopie bij kinderen te vertragen, hoewel dit nauwkeurige supervisie en overleg met een oogzorgspecialist vereist.
Ten slotte is een van de meest veelbelovende en eenvoudigste preventieve maatregelen meer buitenactiviteiten. Wetenschappelijke studies hebben consequent aangetoond dat tijd doorbrengen in de buitenlucht beschermt tegen de overmatige verlenging van het oog die myopie veroorzaakt. Experts raden ten minste twee uur dagelijkse buitenactiviteiten aan voor kinderen. Buitenspelen kan schermtijd vervangen om een gezonde balans te creëren die de ooggezondheid op lange termijn ondersteunt.
Door meer bewustwording, regelmatige oogcontroles en eenvoudige levensstijlveranderingen kunnen gezinnen betekenisvolle stappen zetten om het zicht van hun kinderen te beschermen.