Rutte-Wilders, een bloedig haantjesgevecht

12 March 2021, 00:49 uur
Landelijk
mainImage

Mark Rutte-aanhangers zullen vinden dat Rutte winnaar was van het debat met Wilders, terwijl fans van Wilders hem die triomf zullen geven. Toen Jort Kelder, een van de presentatoren van Op1, mocht raden wie het er het best van had afgebracht, zei hij - als vriend van Rutte - wellicht opzettelijk Wilders, waardoor Jeroen Pauw weer vrijelijk voor Rutte kon kiezen. Per saldo ontliepen ze elkaar niet veel. Het was een haantjesgevecht. Alleen de speciale opiniepeiler van Op1 had verschil geroken onder de kijkers: 36% vond Rutte de beste en 27% Wilders.

Wilders liet Rutte redelijk met rust over het totaal van de blunders gedurende zijn 10-jarige bewind. Geen woord over Groningen bijvoorbeeld. Hoofdthema was de zorg. Wilders somde alle bezuiningen op, die onder Rutte waren doorgevoerd en legde pijnlijk bloot wat daar bij een pandemie de consequenties van zijn. Rutte ontkende de bezuiningscijfers, waarna Pauw Wilders gelijk gaf. ''Mensen gaan dood omdat behandelingen worden uitgesteld'', stelde Wilders. "Dat hebt u op uw geweten."

Rutte op zijn beurt vond de PVV-leider een man die wegloopt voor zijn verantwoordelijkheid door zich bijvoorbeeld niet te laten interviewen in het televisieprogramma Nieuwsuur. "Dat is een patroon bij u", wierp de VVD-leider zijn opponent voor de voeten.

Hij herinnerde Wilders nog maar weer eens aan 2012 toen hij als gedoogpartner van de samenwerking tussen VVD en CDA de stekker uit het kabinet trok. De oorzaak werd opnieuw betwist. Het kon geen toeval zijn dat uitgerekend de toenmalige CDA-leider Maxim Verhagen donderdagavond ook gast was van Op1. Prompt werd hem gevraagd wie gelijk had. Dat was te raden.  

Het debat tussen de nummers een en twee in de peilingen werd donderdag vroeg in de avond al opgenomen. Rutte, die vrijdag aan de beurt is bij Nieuwsuur, bood Wilders aan te ruilen. "Ik ben bereid om in uw plaats vanavond naar Nieuwsuur te gaan, en dat gaat u morgenavond. Dan kunt u zich de hele dag voorbereiden."

Het hoort volgens Rutte bij de verantwoordelijkheden van politici om zich ook door kritische journalisten te laten interviewen. Hij neemt het Wilders kwalijk dat die dat nooit doet. "U rent weg voor verantwoordelijkheid, u rent weg als het moeilijk wordt, u biedt geen excuses aan als u fouten maakt. Dat is een leider onwaardig."

Duidelijk is dat Rutte niet met Wilders wil regeren. ''Ik zeg het met hoofdletters'', zei de zittende minister-president en hij legde nog maar eens uit waarom. Wilders wil de grenzen sluiten en de-islamiseren. Bovendien had Rutte verwacht op een dag sorry zou hebben gezegd over zijn uitspraak: minder-Marokkanen. ''Ik peins er niet over'', repliceerde hij. ''Ik heb een rechte rug. U niet. U bent altijd 14 dagen voor verkiezingen rechts. Ook zegt u dan dat u de buitenlandse toestroom wilt stoppen, maar na de verkiezingen moet u gehoorzaam luisteren naar D66, GroenLinks en de PvdA.''

Waarna Wilders nog een aantal andere niet-westerse landen opsomde, waarvan hij de bewoners niet in Nederland wilde terugzien. Even gonsde later aan tafel bij Op1 de vrees of Wilders daar ook weer last van zou kunnen krijgen. Maar kennelijk vond men die discussie toch te ver gaan of te tricky.