Slachtoffers en nabestaanden maken weinig gebruik van hun spreekrecht. Slechts in twintig procent van zaken waarbij het mag, doen ze hun verhaal in de rechtszaal. Dit blijkt uit schattingen van het Openbaar Ministerie, opgevraagd door Pointer. "Ik merk dat er vaker niet, dan wel gebruik van wordt gemaakt", zegt raadsheer Rogier Sonneveldt in de podcast 'Ik heb levenslang' van Pointer.

Het spreekrecht geldt in 2024 voor zo'n 25.000 strafzaken. Slechts in zo'n twintig procent van deze zaken maken slachtoffers en nabestaanden hier ook gebruik van. Ofwel schriftelijk via een slachtofferverklaring, al dan niet voorgelezen door de advocaat, of zelf in de rechtszaal. Dat eerste gebeurde bij 4200 zaken, dat laatste bij 1500 strafzaken.

Het totaal aantal zaken waarbij slachtoffers spreekrecht hebben, is toegenomen. Sinds 1 juli 2016 kent Nederland een onbeperkt spreekrecht. Bij zeer ernstige misdrijven, waarvoor de dader 8 jaar of langer de gevangenis in moet, kunnen slachtoffers en nabestaanden gebruikmaken van dat recht.