De landelijke proef met gereguleerde teelt is geen ver-van-je-bed-show meer voor de regio Rotterdam. Na een start in Breda en Tilburg op 15 december 2023 draait sinds 2025 de experimentele fase met tien deelnemende gemeenten. Daarbij mogen coffeeshops in die gemeenten naast gedoogde ook gereguleerde producten verkopen. Voorne aan Zee staat op die deelnemerslijst. Het gaat om een proef die de hele keten wil sluiten, van teler tot toonbank, zodat criminaliteit en onduidelijke herkomst afnemen en toezicht eenvoudiger wordt. 

Telers, controles en geur
Voorne aan Zee doet mee met twee telers en twee coffeeshops. Dat is het technische verhaal. Maar lokaal merk je het: bij de teeltlocatie kwamen klachten over geuroverlast, wat de milieudienst en gemeente handhaven. Ook was er dit najaar een inbraakpoging, waarbij verdachten zijn aangehouden. Zulke kwesties beïnvloeden het tempo en de beeldvorming rond de proef.  Onderzoekers waarschuwen dat uitval van een grote teler gevolgen kan hebben voor de beschikbaarheid in deelnemende steden. Dan kan druk ontstaan om tijdelijk weer op het oude, illegale circuit te leunen. Dat risico staat misschien wat los van Rotterdam, maar speelt wel in de regio. 

Wat merk je in Rotterdam?
Rotterdam is geen deelnemer aan het experiment. Toch kan de stad de effecten indirect voelen. Bezoekers die in Voorne aan Zee gereguleerde producten kunnen kopen, reizen vaak ook via Rotterdam wat het drukker kan maken. Daarnaast volgen Rotterdamse ondernemers en handhavers de regels en rechtspraak bij de buren, bijvoorbeeld over openingstijden en registraties, omdat die de regionale praktijk in de toekomst kunnen beïnvloeden. Voor de beeldvorming helpt een bekend contrast: Veel internationale bezoekers denken aan coffeeshop Amsterdam en aan drukte rond toeristische hotspots. Rotterdam stuurt juist op spreiding en leefbaarheid en kijkt pragmatisch naar overlast in de binnenstad. Het landelijke ingezetenencriterium, dat cafés toegang kan beperken tot inwoners van Nederland, is een instrument dat lokaal kan worden ingezet, maar niet overal wordt toegepast. Amsterdam voerde dit niet in na politieke afweging, wat het verschil in bezoekersstromen verklaart. 

Wat betekent dit concreet?
Als je in de regio op pad gaat, check dan per gemeente welke regels gelden. In deelnemende gemeenten kunnen coffeeshops gereguleerde en gedoogde producten naast elkaar verkopen zolang de proef loopt. Rotterdam kent de gewone landelijke gedoogregels, maar doet niet mee aan de gesloten keten. Reizigers die de Randstad combineren met de kust of Voorne-Putten, krijgen dus te maken met verschillende lokale kaders. 

Regionale vinger aan de pols
De komende maanden ligt de focus op naleving, geursanering bij telers en de aanvoer naar deelnemende steden. Voor Rotterdam betekent dat vooral: volgen wat er in Voorne aan Zee gebeurt, data vergelijken en waar nodig bijsturen op leefbaarheid in de binnenstad en rond OV-knooppunten. En natuurlijk is het afwachten wat de lokale proeven betekenen voor de landelijke reguleringen, die zowel Rotterdam als Amsterdam anders op de kaart zouden kunnen zetten.