door Jim Friederich

Als fractievoorzitter van Leefbaar Rotterdam is hij standvastig en uitgesproken. Hij ziet problemen en spreekt ze uit. En in debat valt er niet van hem te winnen. Ook zijn politieke ambities, nu met meer dan 20 jaar ervaring, steekt hij niet onder stoelen of banken. Evenmin als zijn afkeer voor linkse idealen. Maar Joost Eerdmans (49) zal ook complimenten uitdelen aan GroenLinks-wethouders als daar aanleiding voor is. 

Niet geboren in Rotterdam, wel getogen. Na zijn studie aan de Erasmus Universiteit werkte hij kort voor het CDA als projectmedewerker. In 1999 kwam hij voor het eerst binnen de stadhuismuren op de Coolsingel en werd secretaris van burgemeester Opstelten. Daarna in vogelvlucht: LPF, EénNL en wethouder in Capelle. Ook nog: columnist en radiopresentator. Eerdmans heeft nooit stil gezeten. We stellen hem 10 zomervragen.

1. Je hebt het afgelopen seizoen scherpe oppositie gevoerd. Lukte het dit seizoen als oppositiepartij om nog iets voor elkaar te krijgen of is het vier jaar op het strafbankje?

‘’Laat ik voorop stellen dat een coalitie nooit geld heeft voor oppositieplannen. Maar de voorgaande coalitieperioden kenden we in Rotterdam het fenomeen zeehondjes. Dat was eigenlijk een speen voor de oppositie om een kleine wens in te willigen. Zelfs dat is er nu niet meer. Wij worden totaal genegeerd, niet alleen Leefbaar maar de gehele oppositie. Wij moeten nu twee dingen doen: bijsturen en toch zelf resultaten proberen te boeken, maar dit stadsbestuur is doordrenkt van arrogantie en neerbuigendheid. Zelfs het redden van één huismeester, onze wens, voor een seniorenflat (kosten: 45 duizend euro) kon er niet vanaf. Het is dus echt lastig. Tóch hebben we aandacht kunnen vragen voor huiselijk geweld, de wapens in de stad en jeugd. Daar zijn we trots op.’’

2. Je hebt ook een prominente rol binnen Forum voor Democratie. Word je Kamerlid na maart 2021?

‘’Ik ben al lang actief in de politiek. De afgelopen jaren ook voor Forum voor Democratie, en ben nog lang niet op het vak uitgekeken. Ik heb altijd tegen Thierry (Baudet, fractievoorzitter Forum, red.) gezegd: ik wil je helpen. Maar het plaatje moet wel passen en kloppen. Forum is een partij die het dichtst bij me ligt in Den Haag. Forum heeft een belangrijke agenda voor ons land en een zeer goede organisatie opgebouwd. Thierry weet dat ik beschikbaar ben, maar hij heeft me de vraag nog niet concreet gesteld. Zo werkt dat ook niet. Er zijn veel kandidaten en er worden veel gesprekken gevoerd. Ook met mij. Maar het moet goed voelen. Als zich de mogelijkheid voordoet en ik voel me er goed bij: ja, dan wil ik de Kamer in. Het lijkt me een mooie job en dat weet Baudet ook. En dat is dan niet te combineren met het raadswerk in Rotterdam, tenminste dat denk ik eerlijk gezegd niet. En dat ligt meer aan de praktische uitvoering: zowel in Rotterdam als in de Tweede Kamer vinden op donderdag bijvoorbeeld stemmingen plaats. Dat maakt het al lastig, alhoewel ik wel heel graag zou willen dat het te combineren is, want ik zit bij Leefbaar ontzettend op mijn plek.’’

3. Wat zijn je politieke hoogtepunten uit het afgelopen seizoen?

‘’Onze kritiek op de ambities om Rotterdam van het gas af te halen. Dat is een gedrocht van een plan. We zijn daar heel scherp op geweest. Het gaat Rotterdammers echt bakken met geld kosten. Daar hebben we hard voor gevochten en tegen gestreden. Het moet volgens wethouder Kathmann veel banen op gaan leveren. Nou, ik heb het uitgezocht: er komt geen Rotterdamse hand aan te pas. Het zijn allemaal prachtige linkse dromen. Maar het verschil tussen mij en links: ik word weer wakker. Zij dromen verder. Verder is het voor ons prijsschieten op voorjaarsnota’s en op de buitenruimte. Vooral voor dat laatste verdient Benvenido van Schaik een groot compliment. De man ziet zoveel als hij zijn hond uitlaat in de stad.’’

4. En de dieptepunten?

‘’Dat is echt het afgelopen half jaar geweest. Ik zie door de coronacrisis zoveel ellende. We spreken huilende ondernemers. Elke dag weer. De stad krijgt klap na klap. Mensen worden ontslagen. Het Songfestival gaat niet door. En op de langere termijn ben ik ook bang voor het effect dat de crisis heeft op de democratie. We vergaderen al maanden digitaal. Dat is een regelrechte ramp. Ik wil wethouders rechtstreeks in de ogen aan kunnen kijken en kunnen bevragen. We moeten hoe dan ook weer fysiek bij elkaar komen. Dat heb ik ook bepleit. Desnoods gaan we in Ahoy zitten. Maar als we naar de supermarkt kunnen, moeten we ons democratische proces ook weer in gang kunnen zetten. Linksom of rechtsom. Bovendien leidt burgemeester Aboutaleb de stad nu via een noodbevel. Ik wil hem daarover kunnen bevragen. Over de mondkapjesplicht, economische effecten, handhaving en maatregelen. Ik vind de uitgezette lijn niet slecht, maar waarom moeten we een mondkapje dragen op een lege Coolsingel? Dat neigt naar symboolpolitiek en spierballentaal en daar zou ik wel uitleg over willen.’’

5. Je leidt de grootste fractie in de Rotterdamse raad (11 man sterk). Hoe houd je alle neuzen dezelfde kant op?

‘’We hebben een fantastisch team van ervaren raadsleden en jonge talenten. We zijn na vorige verkiezingen verlost van een paar kikkers. Goede oudgedienden zijn gebleven en we hebben goede nieuwe mensen erbij. Die mix is kloppend. We discussiëren onderling ook. Ervaren raadsleden zeggen weleens: hebben we al eerder geprobeerd. Werkt niet. Een talent zegt dan: maar als we het nou eens zo proberen? Dat opent deuren. En regelmatig gezellig met elkaar borrelen doet wonderen. Nee, de onderlinge harmonie bij Leefbaar zit echt goed.’’

6. Je bent jarenlang wethouder geweest. Nu raadslid. Je zal af en toe wel witheet worden?

‘’Haha, mijn handen jeuken tijdens iedere raadsvergadering. In het vorige college hadden we de ‘kendoe-mentaliteit’. We gingen actief in gesprek met bewoners en sprongen er bovenop. Nu spreek ik mensen die dit college nog nooit in de wijk gezien hebben. Dat is niet goed voor het beeld van lokale politiek. Maar goed, ik denk dat de afrekening over twee jaar vast wel komt.’’

7. Staat Leefbaar klaar als het deze coalitie niet lukt om de rit tot 2022 uit te zitten?

‘’Het is in de lokale politiek uitzonderlijk als er een coalitiecrisis ontstaat. Dat gebeurt bijna nooit. Er sneuvelt weleens een wethouder, maar daar blijft het dan bij. En ik zie deze coalitie eerlijk gezegd ook wel stand houden. Maar als we er moeten staan, hangt dat helemaal af van de situatie. Misschien laten we de beurt na jarenlang negeren wel aan ons voorbij gaan en zeggen we: los het zelf maar op.’’

8. Er worden scherpe debatten gevoerd in de raadszaal. Hoe blijven onderlinge verhoudingen toch goed?

‘’Humor is echt heel belangrijk. En dat lukt ook aardig. Ik heb met Vincent (Karremans, fractievoorzitter VVD, red.) een goede klik. Daar kan ik nog weleens een leuke grap bij maken zoals je dat ook bij vrienden doet. Maar misschien kan ik diezelfde grap weer niet bij anderen maken. Je moet het goed aanvoelen bij elkaar. Zoveel mogelijk op de inhoud, uitspraken goed timen en elkaar ook complimenten kunnen geven als iets goed gaat. Niet iedereen doet iedere dag iets fout. Ook geen GroenLinks-wethouder, dus als ik ergens positief over ben, krijgen ze dat ook te horen. En met de één ben je beter dan met de ander. Dat is overal zo en dat is ook prima.’’

9. Hoe vier jij deze zomervakantie?

‘’We zijn in Duitsland geweest. Eerst hebben we gezwommen en gevaren in het Sprehwald onder Berlijn, zeer mooie natuur. Daarna zijn we Berlijn zelf in geweest. Ik was daar voor de val van de muur al niet meer geweest. Echt een bijzondere stad. En deze week hebben mijn kinderen nog vrij van school. Ook dan gaan we nog leuke dingen doen, zoals surfen in Hoek van Holland.’’

10. Heb je nog een leuke tip voor Rotterdammers die vakantie in eigen stad vieren?

‘’Jazeker! Pak de fiets en ga de stad verkennen. Er is zoveel moois. Ik heb vorige week met mijn ouders en gezin een fietstocht gemaakt. Je ziet zoveel verschillende plekken. Mijn vrouw en ik hebben herinneringen opgehaald bij de Erasmus Universiteit, waar we studeerden. Vervolgens zijn we doorgefietst naar Delfshaven, hebben we het prachtig nieuwe Depot-gebouw van Boijmans gezien en ’s avonds gegeten aan de Plas. Ja, dat moet je echt doen.’’

10A. Heb je tenslotte wellicht een favoriet raadslid?

Nee, ik heb geen favoriet. Je ziet mensen die echt professioneel en gedreven met het raadswerk bezig zijn. Ik vind bijvoorbeeld Versnel, Van Baarle, Eskes, Tak en Roest eruit springen. Maar daarnaast heb je ook altijd mensen die meer op de achtergrond fungeren. Maar echt één favoriet is er niet, en als ik iemand uit mijn eigen fractie zou noemen doe ik de anderen tekort.’’