VVD-gemeenteraadslid Erik Verweij verraste onlangs menigeen met het verhaal dat opkoopbescherming in Rotterdam slecht uitpakt voor woningzoekenden met weinig geld. “Juist die lagere inkomensgroepen ervaren een averechts effect van de opkoopbescherming”, verkondigde Verweij in de gemeenteraad. “Mensen met hogere inkomens kunnen door die opkoopbescherming een woning kopen, terwijl mensen die een huurwoning zoeken verder in de verdrukking raken. Dat zijn niet mijn woorden, maar de uitkomsten van een uitgebreid onderzoek van de Erasmus Universiteit”. 

Verantwoordelijk voor dat onderzoek was universitair hoofddocent dr. Matthijs Korevaar. Aan hem de vraag gesteld of dat verhaal van Verweij eigenlijk wel klopte. 

“De strekking klopt”, antwoordt de hoofddocent,  “als eenzelfde woning gekocht wordt door een eigenaar bewoner in plaats van een belegger dan hebben die bewoners een inkomen dat ruim 50% hoger is dan het inkomen van de huurders die anders in de woning gewoond hadden. Die eigenaar-bewoners zijn ook ouder, vaker in Nederland geboren, verhuizen minder snel en komen vaker niet van buitenaf”. 

Korevaar licht verder toe: “Als beleggers in een buurt geen woningen meer gaan opkopen of zelfs verkopen zie je dat dat dus leidt tot gentrificatie van de buurt. Dit komt omdat veel mensen met relatief lage inkomens in de afgelopen jaren steeds vaker afhankelijk zijn geworden van particuliere verhuur: sociale huurwoningen zijn steeds moeilijker te krijgen doordat de voorraad stagneert, en voor een koopwoning komt deze groep niet in aanmerking”. 

Daaraan toevoegend: “Beleggers kochten dus ook voorheen goedkope woningen op omdat juist in dat segment de vraag hard steeg en daardoor er een goed rendement te halen viel: veel vraag betekent dat je hoge huren kan vragen. Maar nu worden deze woningen weer van de hand gedaan, waarbij beleidsmaatregelen een significante rol spelen”. 

Korevaar heeft ook een boodschap aan de politiek. Hij vertelt: “De mate waarin corporaties of beleggers dit segment moeten bedienen lijkt me bij uitstek voer voor politiek debat. Duidelijk is in ieder geval dat gezien er vooralsnog nauwelijks corporatiewoningen bijkomen en beleggers dit soort woningen weer verkopen bepaalde groepen met lage inkomens nu de pineut zijn. Het gaat dan veelal om studenten, arbeidsmigranten uit buitenland, mensen uit andere regio’s die naar Rijnmond verhuizen etc”.