De aandacht voor het Nederlandse slavernijverleden blijkt big business te zijn. Ook in Rotterdam. Instanties zonder binding met koloniale geschiedenis maar wel met veel ervaring op het gebied van fondsenwerving verdrukken organisaties die al jaren op bonafide wijze bezig zijn het slavernijverleden van Nederland op de kaart te zetten. Dat doen ze omdat er geld mee te verdienen valt, stelt het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) tegenover NU.nl.

‘’Dat de megazak met Euro’s primair doel was voor de belangengroepjes die als paddestoelen uit de grond schoten, was voor de gemiddelde Nederlander allang duidelijk. Het is aan een klein groepje deugende beleidsmakers en politici te danken dat wij nu met de rekening blijven zitten’’, reageert Tanya Hoogwerf van Leefbaar Rotterdam, die zich al jaren kritisch is over het fenomeen van het slavernijverleden.

"Er zijn heel veel gemeenten en organisaties die op een goede manier omgaan met de aandacht voor het Nederlandse slavernijverleden", benadrukt Linda Nooitmeer van NiNsee. "Maar tegelijkertijd is er ook een andere ontwikkeling gaande. Organisaties die van nature weinig hebben met het onderwerp gaan ermee aan de haal. Daar maak ik me zorgen over."

De fractie van Leefbaar was destijds ook gekant tegen het excuus van burgemeester Aboutaleb voor de deelname van de stad in het koloniale en slavernijverleden. Het besluit om door het stof te gaan was volgens Leefbaar door het stadsbestuur op eigen houtje genomen zonder dat de gemeenteraad (als hoogste orgaan van de stad) en de Rotterdammers (in het algemeen) hiervan iets hebben mogen vinden. "Het college neemt institutionele verantwoordelijkheid voor de deelname van vroegere stadsbesturen", liet Aboutaleb in een brief aan de gemeenteraad weten.

De excuses in de Laurenskerk volgden op een aantal (dure) onderzoeken naar het slavernijverleden van de stad in opdracht van de Rotterdamse gemeenteraad in 2017. Het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) concludeerde in 2020 dat Rotterdam "tot over de oren in de slavernij zat".

In Rotterdam is vooral oud PvdA-raadslid Peggy Wijntuin de grote aanjager geweest om het slavernijverleden in de spotlights te krijgen.