Door Jan D. Swart

‘’Als GroenLinks namens de VVD een handreiking doet naar de Partij van de Arbeid zou mevrouw Kathmann als fractieleider er goed aan doen om die te accepteren. Ja, en ik weet, dat zij dan ook moet aanvaarden dat de VVD op zijn beurt namens GroenLinks die hand uitsteekt naar Leefbaar Rotterdam. Voor de stad is dat de beste uitkomst. Per slot van rekening komt de helft van de Leefbaar-stemmers regelrecht uit de PvdA. Ik heb dat in 2010 al gezegd en hoopte toen al dat dit besef zou doordringen. Leefbaar vertegenwoordigt in Rotterdam de arbeidersklasse die zich door de PvdA verlaten voelt. Bovendien kan je, bezien in het licht van de uitslag van de verkiezingen, de grootste partij niet uitsluiten. Dan ga je wel erg ver weg van de volksuitspraak en dat zou ik een slechte zaak vinden. Rekenkundig kan het trouwens niet eens. Je moet – als je links bent – wel kunnen tellen.’’

Oud burgemeester dr. Bram Peper (1982-1998), dit jaar 50 jaar lid van de PvdA en socioloog, zegt het een goede zaak te vinden dat de verkenners Loorbach en Van der Vegt aan de twee winnende partijen VVD en GroenLinks nu de lobby hebben verstrekt. ‘’Ik heb het vermoeden dat er bij GroenLinks van hogerhand is ingegrepen toen het in het Linkse Verbond in Rotterdam even niet boterde en sindsdien is het – ik denk opzettelijk – heel stil geworden rond die partij en kijk maar eens naar het resultaat: ze doen in alle grote steden fors mee. In Rotterdam heeft GroenLinks ook een constructieve fractievoorzitter, die op mij een goede indruk maakt. En groen is een hot item tegenwoordig. Daar maak je vrienden mee.’’

Zelfs op rechts.

Peper: ‘’Daarom vind ik ook dat Loorbach en Van der Vegt het op verstandige wijze politiek hebben opgeschaald met deze combi. Wel met een bescheiden zetelaantal, maar in het versplinterde en gepolariseerde landschap respectabel genoeg. De tijd dat men bij de VVD alleen aan sigaren en automobielen dacht is voorbij. In Rotterdam hebben ze nu ook een fractievoorzitter die fietst, de marathon loopt en gelukkig weet wie Faas Wilkes was. Maar ik ben er ook van overtuigd dat als men tegen Leefbaar zou zeggen: maak alsnog een stevige groene agenda, dat die groene agenda er komt. Niemand met gezond verstand verzet zich meer tegen uitgebalanceerde maatregelen voor een schoner milieu.’’

Is D66 kansloos in de coalitie?

Peper: ‘’Nee, want ik zou zelfs een pleidooi willen houden voor een zo’n groot mogelijk afspiegelingscollege. Maar in tegenstelling tot de Partij van de Arbeid heeft D66 bij herhaling geroepen niet met Leefbaar te willen samenwerken en is dit zelfs vanuit Den Haag opgelegd. Dat heeft nu een veel zwaardere lading dan die ene lokale oprisping van de PvdA. Mevrouw Kathmann heeft even haar tanden laten zien, en op z’n tijd is dat best goed, maar daarna moet je ook bereid zijn om jezelf af te vragen: ooit had de PvdA in Rotterdam 24 zetels, waar zijn de kiezers gebleven en hoe haal ik ze terug? Niet door een partij na weer een dreun in de vergetelheid te manoeuvreren. De druk om de oversteek te maken wordt nu opgevoerd en wie weet is dat niet eens nodig, want ik vind mevrouw Kathmann een kordate vrouw.’’

En het CDA?

Peper: ‘’Die partij zou ik er onder alle omstandigheden graag bij willen zien, vooral omdat het een partij is die altijd uitstekende mensen levert. En daarbij ook de CU-SGP niet vergeten, omdat ook in die partij betrouwbaarheid en steun verankerd is.’’

Zonder D66 geen wethouder Adriaan Visser.

Peper: ‘’Dat zou inderdaad zonde zijn, want hij is een goeie wethouder. Drie tassen vol verantwoordelijkheden en altijd fier overeind. Ik zou hem daarom willen adviseren orde op zaken te stellen bij D66 en tegelijkertijd iets meer afstand te nemen van die megalomane Feyenoord-plannen.’’

In Den Haag heeft Hans Wiegel acht in plaats van zes wethouders voorgesteld.

Peper: ‘’Die flexibiliteit kan in Rotterdam ook. Is sterk afhankelijk hoeveel partijen er mee doen in het college. Als men afstevent op een coalitie met Leefbaar, VVD, PvdA en GroenLinks hebben de formateurs het zwaarder met de verdeling van wethouders dan wanneer men er het CDA bijneemt. In dat geval allemaal één wethouder en Leefbaar op basis van de verkiezingsuitslag twee. En dan niet gaan roepen: ja maar, het CDA heeft maar twee zetels. Je moet elkaar wel iets gunnen. Als je eruit wilt komen speel je met portefeuilles.’’

Staat Leefbaar niet bij voorbaat op achterstand met de komst van Rosenmöller als een van de formateurs? Of zou de jeugd bij GroenLinks geen historische kennis hebben en niet eens weten hoe hij Pim Fortuyn heeft gedemoniseerd?

Peper: ‘’Laat ik vooreerst gezegd hebben dat Rosenmöller zich destijds grandioos heeft vergist. De wijze waarop hij zich over Fortuyn uitliet was vijandig en agressief. Misschien dat er een boetedoening is geweest, maar ik kan me die niet herinneren. Dat het dus een gevoelige benoeming is, is duidelijk. Maar hij is daarna tot de elite gaan behoren, ouder en wijzer geworden en ik vind niet dat we hem zijn standpunt van toen nu nog kunnen nadragen.’’

En het historisch besef bij GroenLinks zelf?

Peper: ‘’Historisch besef is altijd prijzenswaardig. En nu gaan we souperen, Jan. Weg met die pen.’’