door Jan D. Swart

Het Schiekadeblok blijft een blok aan het been voor het stadsbestuur. Dat was al het geval in 2009. Later nog een keer in 2015 en nu weer. Voor de realisatie van 576 woningen (*) – 100 minder dan in het eerste plan –, verder 37.000 m2 aan het kantoorprogramma en de facelift van het Hof moet de basisvoorziening van 25,9 miljoen alweer worden verhoogd naar 36,7 miljoen.

Oorzaak: onder meer de aanzienlijke stijging van de bouwkosten. Maar ook de uitwerking van de ondergrondse parkeergarage, de rankere woontorens vanwege wind- en bezonning en het opnemen van de huurlimitering bij de bestaande panden Delfstestraat en Schieblock liggen hieraan ten grondslag.

De basisvoorziening van (nu) 36,7 miljoen heeft een omsreden historie. Het bouwplan wordt namelijk sterk beïnvloed door de boekwaarde van gronden in de voorraden van de gemeente op deze locatie. De voorziening is bedoeld voor het risico dat de opbrengstcapaciteit lager is dan die boekwaarde. En de boekwaarde is het gevolg van de erfpachtmaatregel uit 2009 en bijhorende vaststellingsovereenkomst (2015) op deze locatie.

in 2009 pompte Adriaan Visser als directeur van het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam in totaal 200 miljoen in erfpachtconstructies op A-locaties, waaronder het Schiekadeblok. Hij bedacht deze marktboost samen met financieel-topambtenaar Carl Berg en de toenmalige PvdA-wethouder Karakus, die in zijn prepolitieke loopbaan makelaar was geweest bij Atta. Hamit kende de grondprijzen. Maar het gaat mis.

Vastgoedmagnaat Luc Smits (LSI) koopt het Schiekadeblokgebied voor 26 miljoen marktconforme waarde en verkoopt het midden in de crisis aan de gemeente voor 52 miljoen. Het dubbele. De grond krijgt hij in erfpacht terug en de pacht is 2 miljoen per jaar. Maar na 2011 blijkt de vastgoedstatus van LSI – met Dick van Well in de Raad van Advies – zo slecht dat er niks meer kan worden betaald. De gemeente loopt dus mis aan erfpacht: 8 x 2 = 16 miljoen + de wodkabonus van 26 miljoen bovenbieding = totaal 42 miljoen.

In februari 2019 treedt Adriaan Visser – inmiddels zelf al vijf jaar D66-wethouder – af naar aanleiding van de commotie rond het Rekenkamerrapport over het Schiekadeblok-debacle.

(*) 75 sociale huurwoningen, 171 middeldure huur- en koopwoningen en 330 in de topklasse.