Rotterdamse cafés (52) – ‘Nighthawks’

17 November 2019, 10:31 uur
Vroeger
mainImage
Joris Boddaert

door Joris Boddaert

Anno 1930 telde Rotterdam 1400 cafés en was daarmee koploper in ons land. Dorstige lieden konden in dat jaar langs de 430 meter lange Schiedamsedijk in maar liefst 80 kroegen terecht. ‘De Dijk’ was – werkelijk waar – één van de meest alcoholische plekken van Europa. Thans existeren er in 010 nog altijd zo’n 625 cafés. Rotterdam heeft altijd een rijke kroegcultuur geteld. De stad heeft tal van aantrekkelijke etablissementen en in het verleden was dat niet anders. Het is altijd leuk om terug te kijken. Daarom iedere week aandacht voor een kroeg uit het recente verleden.

‘Nighthawks’

Edward Hopper (1862-1967), één van de belangrijkste kunstschilders in de V.S., schilderde in 1942 ‘Nighthawks’. Wij zien drie volwassenen ’s avonds zitten aan de houten toog van een koffiebar in Miami en het lijkt of de ober (in het wit) aandachtig naar hen luistert. Het doek is daarom zo prachtig, omdat Hopper de bar vanaf de straat geschilderd heeft. De vier personen zijn zichtbaar dankzij een grote glazen pui. Het contrast van de donkerte buiten en het beetje fletse licht binnen is imponerend. De twee koffieketels en de drie ‘hoofdpersonen’ worden als het ware uitvergroot. Net of ze daar voor ‘eeuwig’ aan de bar zitten. In wezen doen zij dat ook. Het schilderij behoort tot de top 100 van meest waardevolle ‘doeken’ op deze wereld. Sedert jaren fotografeert Ton Hermans regelmatig Rotterdamse cafés voor mij. Ik vroeg hem in 2006, dus lang geleden, om eens een sfeerfoto van een kroeg te maken, die een beetje lijkt op ‘Nighthawks’. Helaas is die er nooit gekomen. Dat heeft ook wel te maken met het feit dat Hermans ná zes uur NOOIT de stad ingaat. Ook wel logisch, want hij is inmiddels negentig jaar. Enfin, Ton Hermans heeft de nodige humor, want hij verraste mij onlangs met een foto op Facebook, waarop hij mij zelve via fotoshop als passant heeft getransformeerd op het doek van Hopper. Vermoedelijk heeft de fotograaf gedacht: ‘Je zocht toch een dergelijke foto? Nou, hier heb je ‘m!’ IJdelheid is mij vreemd, en tóch ga ik de foto plaatsen in mijn deel 5 Cafés. Als eerbetoon aan het iconische schilderij dat zo fraai de intentie van de horeca weergeeft!

Wie geïnteresseerd is in de Rotterdamse cafégeschiedenis en wellicht nog de nodige info heeft wendde zich tot Joris Boddaert. Hij schreef vier dikke caféboeken (salontafelformaat). In 2020 verschijnt deel vijf. [email protected] of 06-18849644.