door Joris Boddaert

Anno 1930 telde Rotterdam 1400 cafés en was daarmee koploper in ons land. Dorstige lieden konden in dat jaar langs de 430 meter lange Schiedamsedijk in maar liefst 80 kroegen terecht. ‘De Dijk’ was – werkelijk waar – één van de meest alcoholische plekken van Europa. Thans existeren er in 010 nog altijd zo’n 625 cafés. Rotterdam heeft altijd een rijke kroegcultuur geteld. De stad heeft tal van aantrekkelijke etablissementen en in het verleden was dat niet anders. Het is altijd leuk om terug te kijken. Daarom iedere week aandacht voor een kroeg uit het recente verleden.

Caféstilte

Een tijdje terug memoreerde ik het schilderij ‘Nighthawks’ van Edward Hopper, de fameuze -kunstschilder uit de Verenigde Staten. Hij is één van de belangrijkste schilders uit het interbellum. Hopper schilderde begin jaren veertig een openbaar lokaal van buitenaf. Door enorme glasruiten ziet men drie personen op hoge krukken zitten aan een lange bar. Een bartender kijkt en luistert serviel naar zijn klanten. Hij staat gebogen nabij een koffieketel. Een iconisch beeld, neergezet in fraaie kleuren. De ‘stilte’ van het beeld imponeert.

Gedurende mijn caféstudie zoek ik al jaren naar zo’n mooi Rotterdams cafébeeld. Een foto van Louis Zeeman, eind jaren tachtig, komt in de buurt. Op een zeer rustige doordeweekse middag schoot hij bovenstaande foto in Café Vagabond aan de Nieuwe Binnenweg. De zaak is verlaten. Niemand staat ook achter de bar. Wij zien drie cafégangers bij het raam zitten, die duidelijk contact hebben met elkaar. Buiten raast een Volvo voorbij, dat zien wij nog net. De stilte doet het ‘m, en de lucide lichtinval. Er gebeurt niks, en dat zijn dikwijls de mooiste momenten, met name in het openbaar lokaal.

De kracht van de foto is het zwart-wit beeld. Dikwijls heeft dat meer impact dan kleur. Grappig zoiets. Helaas is het interieur uit dit café in z’n geheel verdwenen. Wat is het toch jammer dat in onze stad zoveel bruine café-interieurs verwoest worden. Vervangen worden door iets wat veel minder mooi is. Ik koester deze foto en ga ‘m zeker plaatsen in mijn nieuwe boek ( deel 5), dat oktober a.s. uitkomt.

Wie geïnteresseerd is in de Rotterdamse cafégeschiedenis en wellicht nog de nodige info heeft wendde zich tot Joris Boddaert. Hij schreef vier dikke caféboeken (salontafelformaat). In 2020 verschijnt deel vijf. [email protected] of 06-18849644.