'Het ging vaker mis dan goed'

20 November 2018, 08:25 uur
112
mainImage
Digitaal Dagblad
Afbeelding is niet meer beschikbaar

''Het was vaak meer geluk dan wijsheid als de geallieerde vliegtuigbommen op hun Duitse doelwitten terechtkwamen. Het ging vaker mis dan goed. Daardoor zijn veel Rotterdammers omgekomen.''

Dit zegt Lennart van Oudheusden, één van de auteurs van een nieuw boek over Rotterdam in de Tweede Wereldoorlog. 'Target Rotterdam', heet het boek dat eind vorige week uitkwam. Onderwerp: de geallieerde bombardementen op Rotterdam en omgeving in de jaren 1940 – 1945. Lennart van Oudheusden en Jac. J. Baart zijn de schrijvers van deze omvangrijke uitgave (zo’n 460 pagina’s).

Nieuwe luchtfoto’s
Het is het eerste volledige boek over dit onderwerp. In eerdere uitgaven over de Rotterdamse oorlogsjaren kwamen de bombardementen van de Amerikanen en de Engelsen slechts beperkt aan de orde. Beide auteurs hebben in buitenlandse archieven (vooral in Londen en Washington) veel nieuwe documenten over het onderwerp opgespoord. Zoals geschreven verhalen van geallieerde vliegers die Duitse doelen in Rotterdam hebben geprobeerd te bombarderen. En in de archieven hebben ze ook veel nieuwe luchtfoto’s van bombardementen ontdekt.

Van Oudheusden: ''Het nieuwe materiaal heeft ons beter doen inzien hoe moeilijk het voor de geallieerden was om de bombardementen goed uit te voeren. De bemanningen moesten het doen met beperkte navigatie- en richtapparatuur. Zeker bij nachtelijke bombardementen leidde dat vaak tot missers.''

Daar kwam bij dat de Engelse bemanningen voor de oorlog weinig geoefend hadden met nachtelijke vluchten. En dat de Engelse vliegers allemaal vrijwilliger waren.

300 bombardementen
De regio Rotterdam werd in de oorlogsjaren maar liefst meer dan driehonderd keer gebombardeerd door de Britse en Amerikaanse luchtmachten, zo is in het boek te lezen. Ze dropten hun bommen vooral op plekken in havengebieden waar de Duitsers scheepswerven en olie-opslagplaatsen in bezit hadden.

Het bekendste voorbeeld van een bombardement dat mis ging, vond op 31 maart 1943 plaats in Rotterdam-West en Schiedam. De geallieerden wilden scheepswerf Wilton Feijenoord op de grens van Rotterdam en Schiedam raken, maar de bommen (zo’n honderd) kwamen voor een groot deel terecht op Bospolder-Tussendijken. Dit kwam vooral omdat de vliegers zich hadden vergist in het doel. Bij dit 'vergeten bombardement' kwamen ruim vierhonderd bewoners om het leven.

In totaal werden er in de Tweede Wereldoorlog ruim duizend burgers in de regio gedood door 'friendly fire'. Dat zijn er dus meer dan het aantal slachtoffers van het Duitse bombardement op de Rotterdamse binnenstad op 14 mei 1940.

Kwaad
Ondanks de vele slachtoffers onder het eigen volk waren de geallieerde bombardementen voor veel Nederlanders noodzakelijk om de Duitsers op de knieën te dwingen. Van Oudheusden: ''Veel Rotterdammers waren wel kwaad en angstig over de bommen die de geallieerden in de eerste oorlogsjaren ’s nachts op grote hoogte boven Rotterdam afwierpen. Die konden zij immers niet zien en horen aankomen.''

Voor veel Rotterdammers bleef de Duitse bezetter de uiteindelijke aanstichter van al het geallieerde onheil uit de lucht, zo is in Target Rotterdam te lezen. De auteurs voegen daar een persoonlijke mededeling aan toe. ''Wij willen op geen enkele wijze afbreuk doen aan de moed die de geallieerde vliegtuigbemanningen boven Nederland toonden. Of aan de offers die zij brachten. Op elke tien burgerslachtoffers die er in de regio Rotterdam vielen, stond minstens één geallieerde oorlogsvlieger die sneuvelde.''

‘Target Rotterdam’ is verkrijgbaar bij de erkende boekhandel, uitgeverij: Boom. Het boek kost 29,90 euro.