Meer dan 100.000 Nederlanders moeten wachten op geestelijke gezondheidszorg, tienduizenden zitten zonder vaste huisarts en bijna de helft van de mensen die medicijnen gebruiken loopt tegen tekorten aan. Om die problemen aan te pakken, is een "duurzame koers" van de politiek nodig, benadrukt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in een jaarlijks rapport.

"Wij roepen op om verder te kijken dan de waan van de dag en ook verder dan de horizon van de tot nu toe gesloten akkoorden", adviseert de autoriteit. "De uitdagingen vragen om een meerjarige koers die de kracht van de samenleving verbindt met zorg en ondersteuning voor iedereen die dat nodig heeft."

Toegankelijkheid en betaalbaarheid blijven volgens de NZa onder druk staan. Tegelijkertijd ziet de autoriteit dat er veel initiatieven zijn en dat het besef groeit "dat zorg niet altijd het antwoord hoeft te zijn". Dan valt bijvoorbeeld te denken aan problemen die voortkomen uit eenzaamheid of geldzorgen.

De NZa is positief over "gemeenschapsinitiatieven", zoals buurtcentra waar mensen elkaar helpen en afspreken om "samen te tuinieren, samen te eten of elkaar op weg te helpen met bijvoorbeeld boodschappen doen". Ook het voeren van verkennende gesprekken om erachter te komen welke problemen er spelen, vindt de autoriteit een goede zaak.

Hoewel er dus veel gebeurt, lukt het volgens de NZa nog "onvoldoende om impactvolle initiatieven duurzaam te verankeren". Het risico is dat initiatieven die goed werken "blijven hangen in een ontwikkelmodus", in plaats van landelijk te worden uitgerold.