In de weken na de moord op de Amsterdamse advocaat Derk Wiersum, in september 2019, gaven Nederlandse rechters fors hogere celstraffen aan verdachten met een Marokkaanse achtergrond, meldt Trouw. Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van de Universiteit van Gotenburg, de Vrije Universiteit Amsterdam en de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Ten opzichte van de periode vóór de moord vielen de straffen gemiddeld 71 procent hoger uit, wat betekent dat veroordeelden gemiddeld drie maanden langer de cel in gingen. Dit gebeurde, zo constateren de onderzoekers, uitsluitend bij verdachten van Marokkaanse komaf. Voor bijvoorbeeld Nederlandse of Turkse-Nederlandse verdachten was er geen verschil in strafmaat voor en na de moord op de advocaat.

De onderzoekers noemen dit het 'salience effect'. Dat betekent dat de rechters onbewust extra letten op specifieke kenmerken van verdachten, doordat die kenmerken sterk in de maatschappelijke aandacht staan. Dat fenomeen is in de wetenschap al langer bekend, maar nog niet eerder in Nederlandse strafzaken onderzocht. Het onderzoek wordt binnenkort gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift American Economic Review.