Nieuw: anoniem thuis testen op soa’s

31 December 2018, 12:25 uur
Algemeen
mainImage
Digitaal Dagblad
Afbeelding is niet meer beschikbaar

Wie buiten het gezichtsveld van een relatie seks heeft gehad en daar het bange vermoeden van een soa aan overhoudt, weet zich meestal geen raad.
GGD? Huisarts? Star?
Overal zitten medewerkers achter een helpdesk, die vragen stellen. Overal moet men zelf komen opdraven of wordt er een adres gevraagd. Zelfs bij een anonieme controle, bestaat de kans dat iemand je herkent. En dat is wel het laatste wat men onder die omstandigheden wil riskeren.

Testalize.me heeft met de nieuwe anonieme soa-thuistest veel nervositeit de helpende hand geboden. Een kwestie van bestellen, op code terugsturen en op code kijken wat de resultaten zijn. Zelfs de testmaterialen in neutrale verpakking kunnen naar een afhaalpunt naar keuze worden gestuurd. Een Primera. Een Albert Heijn. Zelfs in een ander dorp of stad. Of bij een apotheek waar men zelfs contant kan betalen.

‘’In alle gevallen onbespied, want op een soa-test zit een extreem en klinkklaar taboe. Vandaar dat we hebben gezegd: en dat gaan we doorbreken’’, zegt Hubert Mooren van Testalize.me uit Rotterdam, die er twee jaar over heeft gedaan om de rustgever in de markt te brengen.

‘’Wij hadden al jaren een webwinkel in gezondheidsproducten, zoals cholesterol- en glucosemeters. Zoekend naar andere metingen waar vraag naar was, hebben we eerst ingezet op kanker. Maar mijn vader, die biochemicus is, zei: ‘dat moet je nooit doen’, want daar komt geen positief of negatief uit. Alleen maar een risico. En iedereen loopt risico’’, vertelt Mooren. ‘’En vanaf dat moment hebben wij gezegd: als een uitslag interpretabel is, doen wij het niet. Maar bij infectieziekten komt er wel een ja of nee uit. En daar is een soa een schoolvoorbeeld van. Bovendien speelt daar ook anonimiteit een grote rol bij om het on line goed te kunnen laten slagen.’’

Het heeft wel opvallend lang geduurd voordat laboratoria er heil in zagen. ‘’Kwam vooral omdat men angst had dat de mensen bij een positieve test zouden gaan besluiten om in het vervolgtraject van genezing te kunnen doe-het-zelven. Dus zelf shoppen naar antibiotica. Die angst begrepen wij wel, maar die blijkt in de praktijk ongegrond te zijn.’’

Urine of uitstrijkje

Het apparaat waarmee de test wordt uitgevoerd is van Amerikaanse makelij en de Amerikaan die deze techniek heeft uitgevonden heeft er een Nobelprijs mee gewonnen. Product en IT zijn in-house ontwikkeld in Rotterdam.

‘’Er kan al met heel weinig lichaamsmateriaal worden geanalyseerd’’, vertelt Mooren. ‘’Vroeger moest je kweken. Nu is het zo dat je bij afname van een heel klein beetje bloed of urine al kan analyseren. Zonder die techniek (PCR) zouden wij niet bestaan. Het proces in het lab is onveranderd. Die analyse is nog steeds dezelfde als bij de GGD of huisarts. Wij labelen het product alleen vooraf met een barcode en dat is de enige identificatie.’’

De barcode van het product is gekoppeld aan de unieke code van de klant. En daarop vraagt men de uitslag op. ‘Bij het lab komt de urine of het uitstrijkje in de retourbox binnen zonder dat de klant bekend is en de uitslag komt in het systeem te staan op basis van die code. En de klant trekt de uitslag eruit met een andere code. Thats it. Binnen twee uur na binnenkomst wordt de analyse opgestart en vaak is dan binnen vierentwintig uur de uitslag bekend en die wordt digitaal in de Jip en Janneketaal verstrekt.’’

Tot het laatst toe: anoniem

Is de uitslag negatief gaat het leven zorgeloos door. Is die positief dan krijgen de mensen – nog steeds allemaal anoniem – tips en als men wil kan er een rapport komen van de laboratoriumarts. De mensen kunnen naar keuze behandeld worden bij hun eigen huisarts, maar binnen de anonimiteit van het eerste traject ook bij partnerartsen van ons die zonder inschrijving behandelen. Met hun hebben we speciale afspraken gemaakt.’’

Testalize.me activeert met het anoniem testen een verbogen populatie. ‘’Wij testen mensen die zich nooit zouden hebben laten testen bij de huisarts of de GGD. En dat is een overwinning voor de volksgezondheid, vinden artsen. En natuurlijk hebben wij ook gewoon studenten en yuppen, die zo’n controle zien als een APK-tje, en het thuis testen vooral voor het gemak doen, maar een groot deel van de testers komt uit een milieu waar nog steeds een taboe heerst op een soa. Mensen met een geloofsachtergrond. Daar is het taboe nog groter dan in algemene zin.’’