Rotterdam herdenkt razzia van 1944

8 November 2018, 13:27 uur
112
mainImage
Digitaal Dagblad
Afbeelding is niet meer beschikbaar

Het is zaterdag precies 74 jaar geleden, maar de 93-jarige George Snelleman herinnert zich de Razzia van Rotterdam nog als de dag van gisteren. ''Ik ben dankbaar dat ik dit verhaal mag doorvertellen.''

Rotterdam herdenkt zaterdag 10 november de Razzia van Rotterdam in 1944, waarbij 52.000 mannen werden opgepakt en naar Duitsland werden gestuurd. De Duitsers hadden destijds dwangarbeiders nodig voor de wapenindustrie. Daarnaast was de bezetter bang dat de mannen (tussen 14 en 17 jaar) een gevaar konden vormen in de beslissende fase van de oorlog. Op 10 en 11 november vond de razzia plaats.

Mitrailleur
''Ik werd door lawaai uit mijn slaap gewekt'', herinnert Snelleman zich. Vanuit zijn slaapkamer keek hij de straat in en zag een Duitse soldaat staan met een mitrailleur. ''Vlak daarvoor was ik in Limburg uit kasteel Schaloen ontsnapt. Daar verbleef ik als slachtoffer van de Arbeitseinsatz. Ik dacht dat die Duitsers daar voor mij stonden.''

Maar al snel wordt het de toen 19-jarige Snelleman duidelijk dat er wat anders gaande is. ''Ik zag rijen met buurmannen en -jongen staan. Ik ben naar beneden gegaan en ben opgenomen in de massa. Dat voelde veilig. De straten waren vol. Met moffen ernaast. Schietend. Niet op de mensen, maar gewoon om mensen angst aan te jagen.''

In een stoet van duizenden mannen ging het naar Waddinxveen. ''Er waren oudere mannen. Ze konden niet meer. Ze werden voort geslagen. De moffen schoten en ze dreigden je huis in de brand te steken als ze daar nog mensen vonden.''

De dagenlange voettocht voert via Waddinxveen, Utrecht naar Amersfoort. ''Daar gingen we op de trein naar Arnhem. Die stad lag in puin. We zagen de brug die kapot was, gordijnen wapperden uit de ramen. De kerktoren was kapot geschoten. Na een paar dagen moesten we door naar Westervoort.''

Hier krijgt de tocht een onverwachte wending. Vanwege overvliegende Engelse vliegtuigen gaat het luchtalarm af en vluchten Snelleman en vrienden naar een nabijgelegen, verlaten villa. Op de zolder houden ze zich schuil. Pas als de Duitsers met duizenden andere slachtoffers van de razzia verder zijn getrokken, verlaten ze hun schuilplaats.

Tot het einde van de oorlog houdt Snelleman zich schuil in een boerderij in Kootwijkerbroek. ''Ik sliep in het stro, naast de koeien. Dat was lekker warm. We kregen goed te eten. Na de bevrijding konden we terugkeren naar Rotterdam. Ik had in de bossen een fiets gevonden. Daarmee ben ik honderd kilometer op houten banden, met spek en eieren, teruggefietst richting Rotterdam.''

Op de terugweg ziet Snelleman Duitsers terugkeren naar Duitsland. ''Dat was één en al feest. En dat je dan zo binnenkomt in Rotterdam, alles overleefd, aan alles ontsnapt, gezond en wel, te eten hebt gehad… Wat wil je dan nog meer…?''

De herdenking op zaterdagmiddag 10 november met burgemeester Aboutaleb vindt plaats in het Maasgebouw van het Feyenoordstadion. De ontvangst is van 12.15-13.00 uur. Het officiële programma duurt tot 15.30 uur. Aanmelden kan via telefoon (010) 267 64 80 of via [email protected].