De voorspelling van de oud-raadsleden Dries Mosch (Leefbaar) en Leo de Kleijn (SP) in deze krant dat het Rekenkamer-rapport over het Schiekadeblok vernietigend zou zijn voor de huidige wethouder Adriaan Visser en in dat verband wel eens een ongunstige invloed zou kunnen hebben op de ontwikkelingen van Feyenoord City is al half bewaarheid. Als directeur van het Rotterdamse Ontwikkelings Bedrijf (OBR) is Visser in 2009 zijn boekje te buiten gegaan bij de financiële steun aan het vastgoedbedrijf LSI van Luc Smits. Er is toen 52 miljoen euro gemeentegeld gestoken in een kantorenwijk tussen het Hofplein en het Centraal Station, die nooit van de grond is gekomen. Ook de rol van topambtenaar Carl Berg is bij dit fiasco funest geweest, blijkt uit het rapport. De raadsleden hebben dit in het geheim mogen inzien. Het AD dat als eerste over de inhoud publiceert spreekt over ‘’één van de grootste financiële debacles van de afgelopen jaren, met zeker een verlies van 20 miljoen euro.’’

Het Schiekadeblok moest en zou er komen. Linksom of rechtsom. Dat is het samenvattend verwijt aan het adres van Adriaan Visser en Carl Berg die de zaak domineerden, geen kritiek en tegenspraak duldden en ook niet rapporteerden aan de toenmalige verantwoordelijke wethouder Hamit Karakus.

Omdat het er de schijn van heeft dat bij de operatie van Feyenoord City het tweetal Visser-Berg opnieuw de zaken samen stevig in handen hebben – Visser nu als wethouder en Berg in dienst van de N.V. Stadion (de laatste heeft zelfs zijn baan als topambtenaar opgezegd voor de Feyenoord City-klus) – krijgt de verwerking van het Schiekadeblokrapport in de raadsvergadering ongetwijfeld nog een stevig vervolg als het nieuwe Feyenoord-stadion aan de orde komt.

Het rapport was al maanden klaar, maar de inhoud is al die tijd onder de roos gehouden. Volgens enkele raadsleden waren sommige delen niet eens meer goed te lezen ‘’zoveel is er onzichtbaar gemaakt.’’ Het zittende college wilde niet alle delen van dat rapport openbaar. Dinsdag zal blijken of dat die maatregel gehandhaafd is.

Karakus komt goed weg

De meest voor de hand liggende reden waarom die openbaarheid geschuwd werd is dat er bedragen in het rapport staan die zelfs na zoveel jaren nog schadelijk zouden kunnen zijn voor de gemeente in relatie tot oude bankafspraken. Voor de hand liggender was dat passages op z’n minst onprettig zouden kunnen zijn voor de hoofdrolspelers en dat zijn er vier: vastgoedeigenaar Luc Smits, de toenmalige OBR-directeur Adriaan Visser (nu wethouder), de toenmalige bouwwethouder Hamit Karakus (nu directeur Platform31) en Carl Berg, destijds topambtenaar belast met het Schieblock-vraagstuk (nu bouwmanager Feyenoord City namens de N.V. Stadion Feyenoord). Dat blijkt voor Visser en Berg het geval. Karakus komt beter weg. Volgens een van de raadsleden van de PvdA krijgt hij in het rapport zelfs een compliment omdat het betaalde bedrag op 52 miljoen is blijven steken, terwijl Visser 67 miljoen wilde betalen. Volgens Dries Mosch (Leefbaar) opperde Visser zelfs ''gul 70.''

‘’Terwijl de grond niet meer waard was dan 26 miljoen’’, aldus oud-raadslid Mosch een half jaar geleden tegen Dagblad010. ‘’En let op wat er nu gaat gebeuren: het Rekenkamerrapport gaat nu nog duizend keer door de wasserij. Net zo lang tot helemaal schoon gewassen is. Maar dan zal het bij publicatie nog altijd naar een rioolput stinken. Het was voor de buitenwacht een ordentelijke erfpachtregeling, maar in werkelijkheid een bouwsubsidie.’’

Leo De Kleijn (SP), destijds: ‘’Ja ik heb Adriaan Visser ook horen toen het bedrag van de volledige erfpachtconstructie in het centrum van Rotterdam aan de orde was: ik heb er heel veel extra miljoenen voor over. Wel erg royaal.’’

Geschiedenis Schieblock


Twaalf jaar geleden was het Schiekadeblok als onooglijk naoorlogs kantorengebied voorbestemd om aan te sluiten bij de flow en de shine in de stad. Maar twee jaar later volgde de crisis en kwam vastgoedeigenaar Luc Smits van ILS met zijn compagnon in een benauwde spagaat, van waaruit alleen de toenmalige bouwwethouder Hamit Karakus (Partij van de Arbeid) en de voormalige OBR-directeur Adriaan Visser beide ondernemers kon bevrijden. De erfpachtconstructie – waarover nu het rapport uitkomt – was born.

De gemeente betaalde 52 miljoen voor de grond van het Schiekadeblok en vroeg een jaarlijkse erfpachtcanon van 2,5 miljoen euro in retour. Deal. Ook elders in de stad werd op deze wijze erfpacht als hulpmiddel ingezet om de ontwikkeling van de stad niet te stagneren. In totaal bedroeg de maatregel 200 miljoen euro.

Bij het Schiekadeblok pakte het jammerlijk uit, want het te hulp geschoten ILS bleek de jaarlijkse erfpachtbijdrage in 2009 al niet te kunnen betalen. Maar ook niet in 2010, 2011, kort en goed, en eufemistisch: het werd allesbehalve een goudmijn. Daarover komt de Rekenkamer nu eindelijk, opmerkelijk laat, met een eindoordeel.