Maandag gaan basisschoolleerlingen weer zitten voor hun doorstroomtoets, die is ingesteld om kansenongelijkheid te verminderen. Na één jaar blijkt het tegenovergestelde het geval, laat onderzoek van de Volkskrant zien. Veel kinderen worden te hoog ingeschaald en kunnen niet meekomen, met grote gevolgen voor hun zelfvertrouwen.

Een brugklascoördinator merkt in de zomer van 2024 iets vreemds op: zijn middelbare school in Rotterdam heeft een recordaantal aanmeldingen. 'Zelfs zo veel dat we voor het eerst in lange tijd hebben moeten loten', schrijft hij in een mail aan de Volkskrant. Met name de havo-vwo-klassen worden overspoeld. Dertig leerlingen zijn noodgedwongen uitgeloot.

Hij heeft wel een idee waar deze plotselinge hausse vandaan komt: groep 8-leerlingen maakten in februari voor het eerst de doorstroomtoets. Die verving de oude eindtoets (beter bekend als de Cito-toets) en heeft tot doel om de kansengelijkheid in het onderwijs te vergroten. Niet iedere leerling komt namelijk terecht op het meest gepaste leerniveau, is gebleken uit diverse onderzoeken. Met name meisjes, leerlingen met een migratieachtergrond en plattelandskinderen werden structureel onderschat.

De 'objectieve' doorstroomtoets moet dat corrigeren.